NDBC BIDA BALITA (July 29, 2020)

HEADLINES:

1.  BAHAGI ng Koronadal City binaha matapos ang malakas na ulan; mahigit 100 katao, inilikas, mga bahay at hayop natangay ng baha

2.  APAT NA panibagong kaso ng COVID-19, naitala sa SOCCKSARGEN

3.  Maguindanao barangay secretary, patay sa pamamaril sa Shariff Aguak

4.  QUARANTINE PROTOCOL violators sa Tulunan, North Cotabato, lampas 900 na

ANG DETALYE NG MGA BALITA

local...

SIGAWAN, HINGI tulong, malakas na agus ng tubig, sigaw ng mga bata at mga tao. Emgergency operation ang ginawa ng mga sibilyan sa Purok Morillo, Barangay Sta Cruz, Koronadal City matapos na bumuhos ang malakas na ulan at nagkaroon ng flash floods.

Malaking bahagi ng sentrong barangay ng Koronadal City, particular ang Barangay Zone 3, ang binaha matapos na umapaw ang Bulok creek kasunod ng halos dalawang oras na malakas na buhos ng ulan.

Nagmula ang tubig sa Barangay Asumption at Sta Cruz na dulot ng malakas na ulan kahapon.

Umiiral kasi ang low pressure area sa silang bahai ng Mindanao at nagdulot ito ng manaka-nakang pag-ulan, ayon sa PAG-ASA.

Kabilang sa pinaka-apektadong barangay ay ang Maranion village.

Bukod sa Maranion village, malalim din ang tubig baha malapit sa Jollibee sa gilid ng welcome rotunda at sa public maket.

Kinailangang gumamit ng backhoe ang Koronadal City disaster risk reduction and management council upang linisin ang mga tulay sa Buliok creek dahil punong-puno ito ng mga basura, mga kahoy at mga plastic.

Ang bahay ng isang teacher ay nalubog sa tubig baha sa Barangay Morillo, Koronadal City.

-0-

LOCAL...

Nagpapatuloy pa ang assessment ng lokal pamahalaan sa perwisyong dulot ng mga pagbaha sa Koronadal City kasunod ng malakas na buhos ng ulan kaninang hapon. Ito ay ayon kay Koronadal City Disaster Risk Reduction and Management Council Action Officer Cyrus Urbano.

Pero ayon kay Urbano base sa inisyal na assessment ng MDRRMC sinalanta ng baha ang mga lugar malapit sa umapaw na bulok creek.

Kabilang sa mga ito ang bahagi ng mga barangay ng Santa Cruz, Zone 3, Zone 1 at General Paulino Santos. Pero ang pinakamatiding sinalanta ng baha ang barangay San Isidro kung saan 16 na mga bahay ang tinangay ng rumaragasang tubig Kinumpirma din ni San Isidro Barangay Chairman Lloyd Gabutin sa panayam ng Radyo Bida ngayong umaga na 97 mga pamilya din ang inilikas sa kanilang barangay hall Inanod din ng baha ang ilang mga bahay at mga alagang hayop sa nasabing barangay.

Sa Bangcoco Elementary School sa barangay San Isidro pa rin dalawang mga silid aralan ang nabagsakan ng nabuwal na puno ng kahoy.

May inilikas ding mga pamilya sa Barangay Hall ang mga opisyal ng barangay Zone 3. Kinumpirma din ni Urbano na bagama’t may naitalang paguho ng lupa sa Sitio Ladol sa Barangay Assumption, wala namang nasaktan.

Ilang mga mamamayan din sa nasabing lugar ang inilikas ng kanilang mga opisyal sa mas ligtas na bahagi ng kanilang barangay. Maging ang sentro ng lungsod tulad ng palengke ay hindi rin pinaligtas ng tubig baha.

Nagpahirap din sa mga motorista ang baha hanggang tuhod sa ilang mga pangunahing kalye sa lungsod. Sinabi ni Urbano na nagbigay na ng paunang tulong na food packs, beddings at iba pang pangunahing pangangailangan sa mga lumikas na mamamayan ang city social welfare and development office.

-0-

LOCAL…

SAMANTALA, SA ATING COVID-19 UPDATE…………

APAT NA PANIBAONG kaso ng novel coronavirus disease ang naitala ng Dept of Health sa Soccsksargen region hanggang kagabi.

Dahil ditto, abot na ngayon sa 235 ang kabu-uang bilang ng mga COVID-19 positive sa Region 12. 

Isang pasyente naman ang naka-recover na sa North Cotabato. Ito ay ang tatlong taong gulang na batang lalaki mula Midsayap.

SA mga bagong kaso, isa ang taga Cotabato City at tatlo ang taga Sarangani province.

Lahat sila ay mga Locally Stranded Individual.

-0-

Local………………..

HANDANG-HANDA NA ang lokal na pamahalaan ng Northern Kabuntalan, Maguindanao na tanggapin ang mga parating pang Locally Stranded Individuals o LSIs at Returning Overseas Filipinos o ROFs sa bayan sa mga susunod na araw.

Ito ay matapos na pormal ng binuksan kahapon ang 18-bed COVID-19 isolation facility ng bayan na nasa liblib na Barangay ng Gayunga.

Sinabi ni Northern Kabuntalan mayor Datu Ramil Dilangalen na ang naturang pasilidad ay pinondohan ng Maguindanao provincial government sa pamamagitan ng Integrated Provincial Health Office at may counterpart din ang lokal na pamahalaan.

-0-

Localllll

Namahagi ng starter kits ang BOWW o Bureau of Overseas Workers Welfare ng Ministry of Labor and Employment o MOLE-BARMM sa mga benepisyaryo ng Reintegration Program na Hanapbuhay para sa Bangsamorong balik Manggagawa.

Sinimulan ito sa mga benepisyaryong taga-Maguindanao at Cotabato City at ayon kay MOLE-BARMM Minister Romeo Sema, makakatulong ang starter kits na naipamahagi sa pamamagitan ng pagkakaroon ng hanapbuhay o self-employment ang mga dating overseas worker.

Paliwanag ni Sema na ang start-up capital/ goods na ipinamahagi ay magagamit rin sa pagpapatayo ng sari-sari store o iba pang uri ng negosyo tulad ng parlor o salon, repair shop at iba pa.

-0-

Local………………..

NAKAKULONG NA NGAYON ang dalawang pinaghihinalaang drug pusher matapos mahuli sa magkahiwalay na drug buy bust operation sa Cotabato City kahapon.

Kinilala ni Police Station 4 chief Capt. Elexon Villa Bona ang unang suspek na nahuli na si Majid Bajjo, nasa hustong gulang, taga Coabato City.

Naaresto ang suspek kahapon ng umaga sa Purok Pindulunan, Mother Barangay Poblacion matapos makatransaksyon ang isang pulis na nagpanggap na buyer.

Makalipas ang ilang oras, sunod namang nahuli ang isa pang suspected drug pusher Dona Pilar St. Barangay Poblacion 4, Cotabato City.

Kinilala naman ang suspect na si Aurel Deocampo,33 yrs old, isang pintor, at taga Barangay Poblacion 4.

-0-

Local………………..

Dead on the spot ang isang rubber tapper makaraang pagbabarilin ng di pa kilalang suspek alas 4:30 ng madaling araw kahapon sa Purok 4, Barangay Palma Perez, Mlang, Cotabato. Nakilala ang biktima na Julito Lingatong, 46 years old, single, at nakatira Purok 2, Banayal, Tulunan, Cotabato.

Batay sa imbestigasyon ng Mlang PNP, natagpuan na lamang ng mga concerned citizen ang bangkay ng biktima sa damuhan. Napag-alamang may tama ng bala mula sa caliber 45 pistol sa ibat-ibang bahagi ng kanyang katawan ang biktima dahilan ng kanyang agarang pagkamatay. Sa ngayon, inaalam na ng mga pulis kung ano ang motibo maging ang mga suspek sa pagbaril at pagpatay sa biktima.

-0-

LOCAL..

Magkasunod na dumating sa Cotabato Province ang mga sasakyan na lulan ang nasa dalawang daan tatlumput pitong mga Locally Stranded Individual o LSI na nakauwi sa pamamagitan ng Hatid Tulong Program ng National Government at Local Task Force Sagip Stranded.

Sa naturang bilang, 129 dito ay mga taga North Cotabato habang ang iba ay mga residente ng lalawigan ng Maguindanao at Cotabato City. Ang mga North Cotabateños ay susunduin ng kani-kanilang mga LGU habang ang mga taga Maguindanao at Cotabato City ay ihahatid ng TF Sagip Stranded teams. Ayon kay PIATF-IMT Logistic Chief, Eng. Mike Mineses, agad isinailalim sa decontamination process ang mga dumating na LSIs.

Ito ay upang masigurong ligtas sa COVID-19 at hindi na mahawaan pa ng sakit. Kagabi ay dumating na rin ang natitira pang LSI sakay ang apat na mga bus. Ito na ang ikalawang batch ng Hatid Tulong Program ng Duterte Administration sa Mindanao.

-0-

LOCAL...

Kahit paman dumaan sa mainit na diskusyon sa Supplemental Budget Number 8 ng Sangguniang Panlungsod ay natuloy na ang pagbili at pagsisimula ng operasyon ng Refrigerated Centrifuge sa bago at temporaryong City Blood Center sa Kidapawan City.

Ito ay gagamitin para sa mga lubos na nanganagilangan ng dugo na nagkakahalaga ng abot sa 5Million pesos. Ang naturang medical equipment ay makatutugon sa kinakailangang dugo ng mga pasyente na may sakit na dengue, mga inang manganganak, mga naaksidente at iba pang pasyenteng nangangailangan nito para sa kanilang kaligtasan.

Hindi na kailangang bumiyahe patungo sa Cotabato City at Davao City para lang makakuha ng dugo. Pinoproseso ng Refrigerated Centrifuge ang dugo patungo sa iba’t-ibang components gaya ng platelet para sa mga dengue patients at Packed RBC para sa mga nangangailangan ng blood transfusion.

Matatandaang natagalan ang pag-aapruba ng Supplemental Budget No.8 ng Sangguniang Panlungsod dahil sa ilang ulit na pag-aadjourn ng maaga ng sunod sunod na sesyon ni Presiding Officer City Vice Mayor Jivy Roe Bombeo.

Ang nasabing Supplemental budget number 8 ay siyang pagmumulan ng pondo para ipambili ng nabanggit na medical equipment. Maliban pa sa bagong Refrigerated Centrifuge, may mga bago ding kagamitan ang ibinigay sa City Blood Center ng National Voluntary Blood Services Program ng Department of Health.

Pansamantalang inilagak ang mga pasilidad ng City Blood Center sa mga airconditioned container vans na mula naman sa Energy Development Corporation na matatagpuan sa Pavilion ng City Plaza. Sa ngayon, bukas na ang City blood center simula noong July 20, 2020.

-0-

LOCAL...

Abot sa 890 na mga quarantine violator ang nasita ng Tulunan PNP na lumabag sa itinakdang health protocol dahil pa rin patuloy na banta ng COVID-19 mula nang ipatupad ang community quarantine sa bayan. Sa ulat na ipinarating sa Radyo Bida ni Tulunan PNP Chief Police Major Jun Napat, nasa 28 katao naman ang kanilang nasampahan ng kaso kung saan ang mga ito ay nahuli matapos na masangkot sa iligal na pagsusugal.

Nasa 345 naman ang nahuling hindi nagsusuot ng face mask kung saan 34 dito ang naisyuhan ng citation ticket. 450 naman ang nasita na hindi sumunod sa 1-meter social distancing habang 70 naman ang nahuling lumabag sa curfew hours.

Kaugnay nito at magpapatuloy naman ang isasagawang Oplan Sita ng PNP kung saan nabatid na una nang nagpasa ng ordinansa ang sangguniang bayan ng Tulunan na magpapataw ng penalidad sa mga hindi susunod sa itinakdang minimum health protocol sa bayan.

-0-

lOCAL...

Isang daang pamilya mula sa tribu ng T’boli at Blaan sa Barangay Bacong, Tulunan Cotabato ang makikinabang sa bagong bahay ng National Housing Authority o NHA.

Laking pasasalamat naman ni Tulunan Mayor Pip Limbungan at miyembro ng Sanggunian maging ang Barangay Officials para maisakatuparan na ang matagal ng hiling. Nagbalik tanaw naman si Mayor Limbungan sa sakripisyo ng lahat at pag-aasikaso ng mga dokumento at kooperasyon ng homeowners at ng mga lideres nito. Labis naman ang pasasalamat Barangay Chairman Victor Acac, sa lahat ng ahensya na tumulong sa kanila.

Kanya rin hiniling ang dagdag pang bahay para sa mga residente na nangangailangan rin ng tulong. Hiniling din ni Chairman Acac kay Catamco na maisaayos ang kanilang Farm to Market Road (FMR) dahil kabilang ito sa mga prioridad nila. Sa panig ng NHA, sinabi ni NHA Regional Manager Engr. Erasme Madlos, na bukas ang kanilang tanggapan sa hiling ng pabahay, lalo na mula sa mga indigenous peoples o tribu dahil bahagi sila ng prayoridad ng pamahalaan na matulungan.

Kasabay ng okasyon ay namahagi ng planting material at abono ang Gobernadora sa aabot 60 farmers sa barangay.

-0-

LOCAL...

Binaril ang biktima habang abala sa pagtatrabaho sa kanyang ball mill processing establishment sa Barangay Poblacion, T’boli, South Cotabato.

Kinilala ng T’boli PNP na pinamumunuan ni Police Major Irish Hezron Parangan ang nasawi sa pamamaril na si Bimbo Mindal, 35 years old, miner at nakatira din sa nasabing lugar. Ang biktimang si Mindal ay dead on arrival sa ospital. Sanhi ito ng mga tama ng bala ng baril sa kanyang dibdib. Lumabas sa inisyal na pagsisiyasat ng mga pulis na ang salarin ay nakasuot ng face mask, itim na jacket at short pants.

Matapos barilin ang biktima ang gunman ay agad na tumakas sakay ng motorsiklo na minaneho ng kasamang nagsilbi nitong lookout. Narekober ng mga pulis sa crime scene ang limang basyo ng 45 pistol. Hindi pa batid ng mga pulis ang motibo ng riding tandem na mga salarin sa krimen.

-0-

LOCAL...

Tugon sa hiling mismo ng mga negosyante na labis na naapektuhan ng COVID-19 crisis ang 50 percent discount sa buwis na nais ipatupad ng lokal na pamahalaan sa General Santos city.

Ito ay ayon kay Gensan City Councilor Franklin Gacal na siya ring chairman ng committee on finance ng konseho. Sinabi ni Gacal na hinihinay na lamang nila ang approval dito ni Gensan City Mayor Ronnel Rivera mara matulungan lalo na ang mga maliliit na negosyante sa lungsod na makabawi sa krisis.

Ang discount para sa real property at business tax ay inaprubahan ng Gensan City Council nitong Hunyo. Ito ay bilang inisyal na recovery measure lalo na sa mga micro, small, medium enterprises o MSMEs na apektado din ng COVID-19 pandemic.

Ayon kay Gacal maraming mga MSMEs sa Gensan ang nagsara o partial na nag-operate dahil sa pagpapatupad ng heighted community quarantine noong Marso hanggang Mayo. Igniit ni Gacal na kailangan matulungan ang mga business establishment para mapanatili ang economic activities sa Gensan. Ang Gensan LGU ay nagbibigay din ng condonation ng penalties sa mga hindi nabayarang real property tax noong 2018 hanggang 2019.

Hiniling din ng konseho ang pagpapatupad ng anim na buwang moratorium sa pagbabayad ng renta sa mga stall sa Gensan public market. Aminado naman si Gacal na makaapekto ito sa tax collection ng lungsod pero kailangan itong gawin para sa ikabubuti ng nakararami sa gitna ng pandemya sa COVID-19.

-0-

LOCAL...

Drug suspek na myembro umano ng isang terror group patay sa shootout sa Polomolok, South Cotabato Kinilala ng Polomolok PNP na pinamumunuan ni Police Lieutenant Colonel Alex Joe Orcajada ang drug suspek na nasawi umano sa shootout na si Joven Cabalo, nasa hustong gulang at nakatira sa Barangay Lapu, Polomolok, South Cotabato.

Si Cabalo ay nakorner sa drug buy bust operation ng mga pulis sa karatig barangay ng Sulit. Pero nang matunugan na pulis na nagkunwaring buyer ang ka-transction nito sa iligal na droga pinaputukan ito ni Cabalo pati na ang mga kasama ring pulis. Gumanti naman ang mga pulis kay Cabalo na nagtamo ng matinding mga tama ng bala ng baril.

Ang drug suspect na si Cabalo ay dead arrival sa Polomolok Municipal Hospital nang dalhin doon ng mga kasapi ng Municipal Disaster Risk Redcution and Management Council ng Polomolok.

Narekober ng mga pulis sa lugar kung saan naganap umano ang shootout ang motorsiklo na ginagamit ng suspek na si Cabalo sa illegal drugs transaction ang five hundred pesos marked money, 38 revolver na baril na may dalawang mga bala, apat na basyo ng 9mm na baril at sampung sachet ng suspected shabu na nagkakahalaga ng mahigit anim na libong piso.

Ayon sa Polomolok PNP ang Cabalo ay myembro umano ng Dawlah Islamiyah-Hassan Group o Nilong Sub-Group. Trabaho umano nito na magmanman sa mga pulis na nagpapatrolya sa nasabing lugar.

-0-

LOCAL...

Kumuha ng accreditation para sa kanilang mga slaughter house para makatulong sa mga hog raiser sa kanilang mga lugar.

Ito ang panawagan sa mga local government unit ni National Meat Inspection service o NMIS 12 Regional Director Dr. Myrna Habacon. Ayon kay Habacon kapag may accreditation ang slaughter sa isang lugar lalawak din ang market ng mga hog raiser dito.

Ang mga karne na kinatay mula sa mga slaugher house na may single A accreditation ay maaring ebenta sa labas ng kanilang bayan o lungsod o sa buong lalawigan. Habang ang mga karne naman na dumaan sa slaughter house na may double A accreditation ay pwedeng ibenta sa labas ng rehiyon at pang-export naman ang mga kinatay sa mga slaugher house na nabigyan ng triple A Accreditation.

Binigyan diin ni Habacon na ang NMIS ay mayroong meat establishment improvement program. Layon nito na matulungan ang mga LGU sa upgrading ng kanilang mga slaughter house sa pamamagitan ng 50/50 imparting scheme.

Dinagdag ni Habacon apat na mga LGU pa lamang sa rehiyon ang nakapag-avail sa nasabing programa. Ang mga ito ay ang mga bayan ng Banga at Tampakan sa South Cotabato, Mlang sa North Cotabato at Alabel sa Sarangani Province. Nilinaw ni Habacon na maingat sa pagbibigay ng accreditation sa mga slaugher house ang NMIS.

Binigyan diin ni Habacon na maituturing na highly specialized project ang mga slaughter house kaya dapat ipagawa ito ng mga LGU sa mga eksperto.

-0-

Katuwang na ng Department of Agriculture o DA 12 sa pagpapaigting ng kanilang mga food production activities ang mga pulis sa region 12.

Kasunod ito ng paglagda sa kasunduan nina DA 12 Regional Executive Director Arlan Mangelen , PRO 12 Regional Director Police Brigadier Michael Dubria at National Police Commision 12 Regional Director Veronica Hataque. Kaugnay ito sa pagpapatupad sa rehiyon ng Agri-Pulis sa SOCCKSARGEN Project.

Ang DA 12 ay naglaan ng mahigit 12 million pesos para sa pamimigay ng pitumpung sets ng survival garden starter kits, limang goat modules, at pagsagawa ng technology trainings. Ang PNP 12 ang at NAPOLCOM ay magsasagawa naman ng labor at maintenance monitoring activities.

Ayon kay DA 12 Regional Executive Director Arlan Mangelen, ito ay isang mahalagang accomplishment ng ahensya at kanilang mga partner agency. Sinabi ni Mangelen na ang proyekto ay kabahagi ng Agricultural Intervention Development o AID Program para sa PNP.

Dinagdag di Mangelen na maliban sa mga istasyon ng PNP nais din ng DA na magkaroon ng survival garden ang bawat tahanan para magkaroon ng dagdag na pagkakakitaan ngayong may COVID-19 pandemic.

Ayon naman kay PNP 12 Regional Director Dubria, maswerte ang PNP dahil sa pagkakaroon ng Agri Police sa Soccksargen na nagiging daan para mahikayat ang mga pulis na makiisa sa community gardening. Hinamon din ni Dubria ang mga police officers na paramihin ang tulong na natanggap mula sa DA.