NDBC BIDA BALITA (Feb. 23, 2021)

HEADLINES:

1    TULOY ANG PAGDAMI NG MGA gumagaling sa Covid sa Region 12.

2.   BARMM health minister, nagbigay katiyakan na ligtas ang anti-Covid vaccines

3.   FAMILY PLANNING  organization of the Phils, nababahala sa tumataas na kaso ng teenage pregnancy

4.   KIDAPAWAN trail ng Mt. Apo, walang basura at lalong walang vandals, ayon sa Kidapawan tourism officer.

5.  LALAKING tumulong sa paghahanap ng rape victim sa TAcurong City, suspect pala sa krimen, hinuli ng police pero nanlaban.

6.  31 katao, kabilang mga minors, hinuli dahil sa paglabag sa curfew sa Koronadal City

7.   Paglalagay sa Pilipinas sa MGCQ inayawan ni Pangulong Duterte

  CUE VO………….. ‘ANG DETALYE NG MGA BALITA…. SUSUNOD’

-0-

Local…

TINIYAK NI BANGSAMORO REGION Health Minister Dr. Amirel Usman sa lahat ng mga mamamayan ng rehiyon na ligtas ang bakuna kontra Covid-19.

Ginawa ni Dr. Usman ang pahayag sa harap ng mga pag-aalinlangan ng ilang taga rehiyon na magpabakuna sakaling dumating na ito sa BARMM.

Nauna rito, inamin ni Usman na merong mga alanganing magpabakuna dulot ng dengvaxia scare noon.

Pero, kanyang binigyang diin na dumaan sa scientific study ang bagay na ito bago gagamitin sa mga tao.

-0-

Local…

APAT NA MGA BAYAN SA MAGUINDANAO ANG idineklara ng Phil. Drug Enforcement Agency o PDEA-BARMM na “sustained drug cleared municipality.”

Ang mga bayan na ito, ayon kay PDEA-BARMM Regional Director Juvenal Azurin, ay ang Shariff Aguak, Datu Abdullah Sangki, Paglat at Kabuntalan.

Ibinigay ni Director Azurin ang plaque of recognition kina Shariff Aguak Mayor Engr. Marop Ampatuan, Datu Abdullah Sangki Mayor Datu Pax Ali Mangudadatu, Kabuntalan Mayor Salaban Diocolano at Paglat Mayor Abdulkarim Langkuno.

Sinabi ni Azurin na may apat pang mga bayan sa Maguindanao ang nakatakdang tumanggap ng katulad na recognition bilang drug cleared municipality.

Ito ay ang Datu Hoffer, Pandag, Buldon at Barira.

Ayon pa kay Azurin, masasabing Drug Cleared na ang isang bayan kung sa magkakasunod na validation ay wala ng naitatalang mahuhuli at gumagamit ng illegal na droga.

Dapat din ay meron silang Balay Silangan bilang Drug Rehabilitation Center ng Bayan.

-0-

Local…

NAGRETIRO NA SI COTABATO REGIONAL and Medical Center chief of hospital Dr. Helen Yambao.

Kahapon, isinagawa ang retirement at testimonial program para kay Yambao na dinaluhan ng mga medical professionals sa Region 12 at BARMM.

Kabilang sa mga dumalo sina Cotabato City Administrator Dr. Danda Juanday, DOH-12 Regional Director Dr. Aristides Concepcion Tan at BARMM Health Minister Dr. Amiril Usman na nagbigay pugay kay Yambao.

Si Yambao ay nagsilbing hepe ng CRMC mula noong 2008.

Sinabi niya na kalahati ng kanyang buhay ay nailaan niya sa pagsisilbi sa bayan.

Mahigit 30 taon siyang nging medical professional.

-0-

Local…

Dead on  arrival sa ospital ang isang rape suspek  na nabaril at magtamo ng malubhang sugat matapos manlaban sa mga pulis sa loob mismo ng police station ng Tacurong City, Sultan Kudarat.

Ipinahayag ito ni Tacurong Chief Of Police, Lieutenant Colonel Joan Maganto.

Ayon kay Maganto ang suspek na hindi nito pinangalanan ay positibo mismong itinuro ng umano’y walong taong gulang na  rape survivor.

Ang survivor ayon sa nasabing police official ay natagpuan ng ilang mga concerned citizen na nanghihina sa tabing daan  malayo sa kanilang bahay.

Sinabi ni Maganto na para linlangin ang mga pulis tumulong pa umano sa paghahanap ang suspek sa survivor na  inireport sa Tacurong PNP na nawala noong February 21 ng gabi.

Pero ayon kay Maganto habang papunta pa lang sa Sultan Kudarat Provincial Hospital para epa-eksamin, napansin na ng mga personnel ng Tacurong PNP ang kahina-hinalang kilos ng suspek kaya humiling sila ng back-up sa kanilang mga kasama.

Sinabi ni Maganto na habang ini-interview  sa loob ng police station nagwala umano ang suspek, inagaw ang ang  armas ng pulis na nakipagbunuan  pa sa kanya hanggang sa ito ay pumutok.

Habang ang survivor naman ay nagpapagaling pa sa isang ospital.

-0-

Local…

Mayroon nang draft ng Policy Declaration on Arts and Craft ang Arts Culture Tourism and Museum o ACTM unit ng provincial government ng south Cotabato.

Layon nito na magkaroon ng mga panuntunan sa paggamit ng T’nalak cloth ng mga mamayang Tboli at Tabih Cloth ng mga B’laan.

Nabuo ang nasabing draft sa katatapos lang na isang araw na pagpupulong ng arts at culture stakeholders sa Koronadal City.

Kasama din sa bumalangkas ng draft ang dalawamput limang mga Municipal Officials, Indigenous Peoples’ Mandatory Representatives, Tourismm Officers, Arts and  Culture Coordinators at representative ng National Museum sa South Cotabato.

Ayon kay ACTM Arts and Culture Coordinator Annaliz Cabrido, nakatuon ang kanilang discussion sa Indigenous Peoples Right Act o IPRA Law.

Nakatakda namang magpulong muli ang grupo para mapinalisa ang draft.

Ayon kay Cabrido kapag natapos na at approved na ng grupo ang final draft ng policy declaration agad nila  itong isusumite para sa adoption ng Sangguniang Panlalawigan.
 

-0-

Local…

Ipatutupad ang 30.7 million pesos na Promoting Peace Engagements and Community Empowerment o ProPEACE Program sa mga bayan ng Banga, Lake Sebu, Polomolok, Tupi at Tboli SA South Cotabato.

Makikinabang din  dito ang mga mamamayan ng Alabel, Kiamba at Malapatan sa Sarangani Province.

Ang ProPeace Program ay pinondohan ng Global Community Engagement  and Resiliency Fund o GCERF na lumagda na ng  kasunduan sa  mga benepisyaryong lokal na pamahalaan.

Layon nito na maisulong ang kapayapaan, kaligtasan, paguunawaan at respeto  sa diversity o pagkakaiba ng  tri-people ng nasabing mga lugar.

Kaugnay nito, ipinahayag ni South Cotabato Executive Assistant  Rudy Jimenea na suportado ng provincial government ang ProPeace Program.

Patunay dito ayon kay Jimenea ang prayoridad na pagdadala ng mga serbisyo ng gobyerno sa mga mahihirap na sektor lalo na sa  mga liblib na barangay ng South Cotabato.

Inaasahan din na sa pamamagitan ng ProPEACE program ay mapapaigtiing din ang ugnayan ng mga religious at tribal leaders. 

Ang nasabing programa ay magbibigay din ng dagdag na kaalaman sa mga Tri-People at kabataan sa pamamagitan  ng  capacity building o training, group discussions, counseling activities at maraming iba pa.

Ipatutupad ang ProPEACe Program na kalulunsad pa lang sa Koronadal City  ay hanggang sa December 2022.
 

-0-

Local…

Magbubukas muli ng One-Stop-Service Center for OFW o OSSCO sa Koronadal City ang Department of Labor and Employment o DOLE 12.

Ito ang ipinahayag ni DOLE 12 Regional Director Raymundo Agravante nang pangunahan nito ang mga kinatawan ng iba pang attached agency ng ahensya sa paginspeksyon sa OSSCO Office sa Koronadal City Hall.

Ang nasabing tanggapan na nasa ikaapat na palapag ng city hall ay isasailalim sa renovation bilang paghahanda sa nakatakdang pagbubukas nito sa Abril.

Sa kanilang pagpupulong nakapagkasunduan din ng mga mayembro ng OSSCO na paigtingin pa ang kanilang operasyon.

Ito ay sa pamamagitan ng pagbibigay ng assistance ng mga personnel ng DOLE sa mga ahensya na may online operations,  at pagdagdag ng Public Service Employment o PESO staff para magmonitor sa mga OFW.

Kaakibat din ng pagbubukas muli ng OSSCO  ang pagpapatupad ng Online Referral System at repair ng physical facilities sa kanilang tanggapan.

Ayon kay Agravante makatutulong ang OSCCO sa pagpapaigting ng tulong ng pamahalaan lalo na sa mga OFW na labis na naapektuhan ng COVID-19 pandemic.

Pinasalamatan din in  Agravante ang lokal na pamahalaan ng Koronadal sa pagbibigay nito ng opisina sa OSSCO para sa mas maayos nilang operasyon.
 

-0-

Local…

Pinauwi na ng Koronadal City NP ang dalawamput limang mga menor de edad at anim na mga nasa hustong gulang na hinuli nila dahil sa paglabag sa curfew.

Paliwanag ni Koronadal PNP Chief Investigator Police Lieutenant Reynaldo Sotelo,  dahil sa dami nagisiksikan na kasi ang mga ito at hindi na nasunod ang physical distancing sa police station.

Pero  tiniyak ni Sotelo na pananagutin nila ang mga hinuling mga motorsiklo at walang kaukulang mga dokomento.

Iba sa mga hinuli nila  ayon kay Sotelo ay wala ring driver’s license.

Ayon kay Sotelo ikinustodya ng PNP kasunod ng kanilang Oplan Sita ang labindalawang mga motorsiklo at apat na mga tricycle.

Nananawagan naman si Sotelo sa mga magulang na para sa kapakanan ng kanilang mga anak lalo na ng menor de edad huwag hayaang gumala ang mga ito sa  dis oras ng gabi.

Ang mula alas dyes ng gabi hanggang alas singko ng madaling araw na curfew ay mariin pa ring ipinatutupad sa buong South Cotabato na nasa Modified General Community Quarantine o MGCQ sa ngayon.

Voice Clip… Si Koronadal City PNP Chief Investigator Police Lieutenant Colonel Reynaldo Sotelo.
 

-0-

Local…

 Bagaman temporaryo pa ring sarado sa publiko o sa trekkers ang Mouth Apo sa Kidapawan City trail, mahigpit pa rin ang isinasagawang monitoring ng City Disaster Risk Reduction and Management maging ng DENR laban sa mga basura at napaulat na vandalism activity sa lugar.

Ito ang inihayag ni City Supervising Tourism Officer Gillian Ray Lonzaga sa Radyo BIDA.

Sinabi ni Lonzaga, simula kasi noong oktubre ng taong 2019 ipinasara ang trail dahil na rin sa pinsalang dala ng mga pagyanig.

Batay sa latest monitoring, wala namang napaulat na mga nagkakalat ng basura o vandalism activity sa mga malalaking bato sa naturang lugar.

Sa ngayon, hindi pa tiyak kung kalian ulit mabubuksan ang Kidapawan Mount Apo Trail.

Kung sakaling pwede na, mula sa limangpung trekkers kada araw lilimitahan na lamang sa 20-30 ang pwedeng makaakyat bawat araw upang masunod pa rin ang health protocols.

Mas palalakasin din ang “basura mo, sagot mo program” at ang pagpataw ng penalidad sa lahat ng mga lalabag batay sa ipinalabas na alintuntunin.
 

-0-

Local…

 Ikinababahala na rin ngayon sa North Cotabato ang patuloy na pagtaas ng kaso ng mga maagang nabubuntis lalo na ngayong COVID pandemic.

Ayon kay Family Planning Organization of the Philippines Soccksargen Chapter Program Manager Christopher Penales, aminado siyang matagal ng may pagtaas sa kaso ng early pregnancy pero mas nadagdagan pa ang bilang na ito noong kasagsagan ng lindol hanggang ngayong may health crisis. 

Isa sa mga dahilan pa rin ang kakulangan ng sapat na impormasyon o kaalaman at mga serbisyo ng health facility kung saan mas nakatuon na sa prevention and intervention program laban sa COVID-19.

Batay sa pagsusuri, mayroong sampung taong gulang hanggang sa labing-apat na taong ang nabuntis sa Region 12 kung saan kritikal pa ang kondisyon ng isang babae na kadalasang nagiging dahilan ng maternal death.

Hinihikayat naman ng tanggapan ng FPOP ang pagkumbinsi sa mga kabataan na makilahok uli sa kanilang health programs upang maiwasan ang maagang pagbubuntis at mapigilan ang kahirapan dahil sa unplanned pregnancy.
 

-0-

Local…

Naniniwala ang lokal na pamahalaan ng President Roxas, maging ang PNP at iba pang force multipliers na malaki ang maitutulong ng bawat kabataan sa paglaban sa kampanya kontra iligal na droga at terorismo sa lugar.

Kamakailan lamang, isinagawa sa bayan ang peace rally kaugnay sa usapin na nilahukan ng PNP, BFP, LGU at maging ng Sangguniang Kabataan members ng bawat Barangay sa nasabing bayan.

Malaki ang papel ng mga kabataan dahil isa ito sa mga vulnerable sector na mas madaling mahikayat sa iligal na droga at sa terorismo kung kaya’t isa ito sa tinututukan ng pamahalaan sa kabila pa rin ng health crisis.

Sa pahayag ni PNP Chief Police Major Judgie Barotas, idiniin nitong walang magandang maidudulot ang paggamit ng iligal na droga. Anya dalawa lang ang mapupuntahan nito sa kulungan o sa sementeryo.

Sinabi din ni Mayor Jonthan Mahimpit, “a drug-free community is the safest place to be”, kung kayat mahalaga din ang papel ng bawat leader ng Sangguniang Kabataan para sa lahat ng kanilang mga nasasakupan.

Batay din sa pinakahuling datus na ipinalabas ng PNP noong nakaraang taon at sa unang dalawang buwan ng taong 2021 ang kabataan ang may malaking percentage na sangkot sa iligal na droga.
 

-0-

Local…

Tumaas pa sa Php183, 914, 287.00 pesos ang kabuuang pinsala sa sektor ng agrikultura sa Tulunan, North Cotabato batay sa pinakahuling damage assessment report ng Municipal Agriculture Office o MAO ng bayan.

Sa ulat ng MAO, Php 183,501,050-million ang pinsala sa mga palayan, Php 286, 380 pesos sa mga maisan at P126, 857 sa ang pinsala sa mga banana plantation.

Nabatid na nasa labinlimang mga barangay sa bayan ang lubhang apektado ang palayan dahil sa tumamang malalakas na pag-ulan, siyam na mga barangay ang may taniman ng saging ang apektado habang isang barangay ang may pinsala sa taniman ng mga mais.

Sa pinakahuling damage report din ng MAO, nasa 1, 616 na mga magsasaka sa bayan ang apektado.

Kaugnay nito, nakatakdang magpulong ngayong araw ang Local Disaster Risk Reduction and Management Council o LDRRMC upang irekomenda ang pagdedeklara ng state of calamity sa Sangguniang Bayan upang maipasa sa kanilang session sa darating na Huebes.

Basehan ng pagdedeklara ng state of calamity ay ang 30% damage sa kabuuang halos limang hektarya ng mga produktong pang agrikultura sa bayan.

Sa ngayon kasi, higit apatnapu’t porsyento ng mga palayan, maisan at sagingan sa bayan ang apektado matapos manalasa ang sama ng panahon.
 

-0-

Local…

 Nasa pitongput apat na lamang ang acktibong kaso ng COVID infectionssa buong Cotabato province matapos madagdagan ng recoveries kagabi.

Siyam na pasyente ang gumaling pa sa sakit kahapon na mula sa Kidapawan City apat, dalawa Kabacan, tig-iisa sa Aleosan, Pigcawayan at Mlang.

Goodnews naman dahil sa walang naitalang bagong kaso ng sakit kagabi.

Kung kayat nanali sa 810 ang total confirmed cases sa buong rehiyon.

Sa nasabing bilang, 696 dito ang gumaling na sa COVID-19.
 

-0-

Local…

PUMALO NA SA 5,387 ang bilang ng mga pasyeteng gumaling mula sa coronavirus disease sa SOCCSKSARGEN region.

Ito ay matapos makapagtala ang Department of Health ng karagdagang 31 recoveries.

Sa bilang ng mga gumaling, 12 ang mula sa General Santos City, 9 North Cotabato, 7 Sarangani, 2 Sultan Kudarat at 1 South Cotabato.

Iniulat din ng DOH-12 ang 12 panibagong kaso ng sakit sa rehiyon.

Tig-tatlo lahat ang mga naitalang bagong kaso na mula sa General Santos City, Sarangani, South Cotabato, at Sultan Kudarat.

Nasawi naman kahapon ang isang 44 taong gulang na lalaki na taga Banga, South Cotabato kung kayat sumampa na sa 192 ang total death cases sa rehiyon.

Bumaba naman ng hanggang 387 ang aktibong kaso.
 

-0-

Local…

Bahagi ito ng P15 billion infra funds ng MPW-BARMM.

Umaasa si BARMM Public Works Minister Eduard Guerra na makakatulong ang mga proyektong ito sa paglago ng ekonomya ng mga nabanggit na lugar.

May 63 road projects, tatlong mga bridge projects at slope protection project ang itatayo sa North Cotabato.

Pikit ang makatatanggap ng malaking halaga ng proyekto na abot sa P445 million para sa 22 mga proyekto.

P370 million naman ang para sa 37 barangays ng Cotabato City.

Kabilang sa mga gagawin ay road concreting project sa mga barangay.

Sinabi ni Minister Guerra na hinihintay na lang ang ilang engineering requirements para mapasimulan ang proyekto.  Ito ay inaasahang matatapos ngayong taon.
 

-0-