NDBC BIDA BALITA (July 2, 2024)

HEADLINES

1   MISIS NG POLICE COLONEL at volunteer ng MILF political party na UBJP, patay sa pamamaril sa Cotabato City

2   DATING LTO employee, patay naman sa ambush sa Kidapawan

3   REGIONAL TRIAL COURT sa Marawi, tinangkang sunugin, mga kawani nakatanggap ng bomb threat.

4   PULITIKA dapat gamitin para sa ikabubuti ng lahat, ayon kay Kidapawan Mayor Evangelista sa kanyang state of the city address

5   GOV TAMAYO, nagsalita sa isyu ng pakikialam niya sa pulitika ng BARMM. Utos daw ng pangulo ang kanyang sinunod.

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

Dead on arrival sa ospital ang isang babaeng volunteer ng United Bangsamoro Justice Party o UBJP ng Moro Islamic Liberation Front makaraang barilin sa Zenaida Subdivision, Barangay Rosary Heights 8, Cotabato City alas 9 ng umaga kahapon.

Kinilala ang biktima na si Maria Alona Villar, nasa 50 taong gulang, nakatira sa Notre Dame Village at misis ni Colonel Henry Villar na dating North Cotabato police provincial director.

Sa ulat ng Cotabato City Police Station 2, naglalakad ang biktima sa nasabing lugar nang bigla siyang lapitan ng mga suspek at pinagbabaril.

Mabilis ring nakatakas ang mga ito sakay ng motorsiklo matapos maisagawa ang krimen. Sa ulo tinamaan si Mrs. Villar.

Natagpuan ng mga pulis sa crime scene ang empty shells ng cal .45 pistol.

May hawak umano na UBJP membership form ang biktima nang mabaril.

Sa isang pahayag, agad na kinundina ng UBJP ang pagpatay kay Villar na anila ay isang dedicated party volunteer.

Kahapon din, patay sa pamamaril si Michael Padasan habang nasa Barangay Poblacion 1, Cotabato City. naglalakad lang ang biktima ng barilin at napatay ng suspect.

-0-

TINANGKANG SUNUGIN kahapon ng madaling araw ng di pa nakilalang mga suspect ang Regional Trial Court Branch 8 sa Marawi City.

Sinabi ni RTC Branch 8 presiding Judge Samina Usman sa kanyang public statement na tinangkang sunugin ang kanyang sala dahil sa nakitang container na naglalaman ng gasolina sa loob ng korte.

May narinig din na pagsabog sa likurang bahagi ng Hall of Justice kung saan naroroon ang sala ni Judge Usman.

Nadiskubre din ng mga pulis na sinira ang pinto sa likurang bahagi ng hall of justice at ang padlock ng sala ni Judge Usman.

Nagkaroon din ng bomb threat kayat nagsilabasan sa hall of justice ang mga kawani.

Ito ay isang direct assault sa judicial system sa Marawi, ayon kay Judge Usman.

Tiniyak ng hukom na sa kabila ng pangyayari ay tuloy ang trabaho ng mga kawani ng korte at mga opisyal nito.

Iniimbestigahan pa ng Marawi City PNP ang pangyayari.

-0-

PINABORAN ng Korte Suprema ang desisyon ng Ombudsman na ibisura ang graft complaint laban sa dalawang opisyal ng military dahil daw sa di nila pagbigay proteksyon sa mga mamamahayat na kabilang sa 58 kataong nasawi sa Maguindanao massacre noong 2009.

Ayon sa Supreme Court Second Division, wala itong nakitang grave abuse of discretion nang ipawalang sala ng Ombudsman sina Army Maj. General Alfredo Cayton Jr. at Col. Medardo Geslani.

Hepe ng 6th Infantry Division si Gen. Cayton habang si Geslani ay commander ng 601st Infantry Brigade nang mangyari ang massacre sa kanilang area of jurisdiction.

Ang dalawa ay kinasuhan dahil daw sa hindi nila pagbigay ng armed security escort sa convoy ng mga sasakyan ng kampo ng noon ay gubernatorial candidate at Buluan Vice Mayor Esmael Mangudadatu.

Giit ni Senior Associate Justice Marvic Leonen na nabigo ang mga petitioners na makapag pakita ng matibay na ebidensya bilang suporta sa kanilang mga akusasyon.

-0-

Mahigit 200 sectoral organization at limang political parties ang nahain na ng registration at accreditation sa COMELEC-BARMM

Pinakahuli at humabol kahapon sa deadline ng registration ng political party ang Progresibong Bangsamoro Party sa pangunguna ng kanilang Party President na si Member of Parliament Don Loong.

Ayon kay MP Loong, ang kanilang political party ay binubuo ng mga kinatawan mula civil society organization, academe, religious sector, Indigenous People (IP), Non-government organization (NGO), women's group, senior citizen, youth at iba pa.

Sa ngayon ayon kay Loong, aabot na sa 40,000 ang kanilang myembro na pasok sa kinakailangang myembro para makapagparehistro at lalahok sa parliamentary election.

Kahapon ang deadline ng registration at accreditation na itinakda ng COMELEC.

Ayon kay BARMM COMELEC Regional Director Atty. Ray Sumalipao, wala nang extension ang filing matapos itong unang i-extend ng COMELEC hanggang kahapon, July 1. Sa kanilang tala, mahigit 200 mga sectoral organization ang nagparehistro habang lima naman sa political parties.

Kabilang dito ang UBJP, Bangsamoro Party o BAPA, Bangsamoro Grand Coalition at Progresibong Bangsamoro Party.

Humabol din ang Indigenous Peoples Democratic Party IPDP.

Isusunod naman ang review at verification ng mga dokumento ng mga nagparehistro.

-0-

Anim na mga kampo ng MILF, tinungo ng National Amnesty Commission para sa amnesty application ng mga dating mga rebeldeKATUWANG ng National Amnesty Commission o NAC ang GPH Peace Implementing Panel at Office of the Presidential Adviser on Peace, Reconciliation and Unity o OPAPRU sa pagbisita sa anim sa mga MILF camps sa Bangsamoro Region nitong nakaraang linggo.

Ito ay upang isagawa ang Information, Education and Campaign para sa mga dating rebelde at ipaalam kung paano maka-avail sa amnesty program.

Kabilang na rito ang proseso at paraan ng paghain at pagtanggap ng aplication.

Ang mga ito ay sa Camp Bilal sa Pualas at Camp Bushra sa Lanao del Sur, Camp Rajahmuda sa Mangudadatu at Camp Omar sa Datu Hoffer, Maguindanao del Sur, Camp Abubakar sa Buldon, at Camp Badre sa Datu Odin Sinsuat, Maguindanao del Norte.

Noong nakaraang buwan, 62 mga dating rebelde ang nakapagsumite na ng kanilang amnesty application sa Local Amnesty Board sa  Cotabato City.

Nitong nakalipas na Linggo lang, tinanggap naman ng pamahalaan ang mga papeles ng 21 mga dating rebelde kasabay rin ng pagbisita ng komisyon sa Kampo Ranao ng 103rd Infantry Brigade sa Lanao del Sur.

Naniniwala ang National Amnesty Commissions na magiging matagumpya ang amnesty program ng gobyerno katuwang ang Armed Forces of the Philippines at iba pa.

-0-

Kaligtasan ng mga mamamayan ng BARMM, hangad ni Maguindanao del Norte Governor Macacua na kanyang inihayag kasabay ng Police Community Relations Month

SINIMULAN kahapon ang araw ang ika-dalawampu’t siyam na anibersaryo ng Police Community Relations Month na pinangunahan mismo ni PRO-BAR Regional Director BGEN Prexy Tanggawohn.

Ginanap ito sa grandstand ng Camp Gen Salipada Pendatun sa Parang, Maguindanao del Norte na dinaluhan ni Governor Abdulraof Macacua bilang guest of honor and speaker.

Sa kanyang mensahe, sinabi nito na hindi matatawaran ang serbisyo at sakripisyo ng kapulisan sa pagpapanatili ng kapayapaan at kaayusan sa Bangsamoro Region.

Ang tema nito na "Ligtas ka sa Bagong Pilipinas" ay sumasalalim sa bagong administrasyon ni Pangulong Marcos na nagnanais ng bagong mukha at pag-unlad ng bansa, ayon kay Macacua.

Dagdag pa nito na ang bawat Pilipino ay nararapat na maging ligtas, empowered at bigyang halaga.

Nagtapos ang aktibidad sa pamamahagi ng mga grocery items at school supplies sa mga dependents ng PRO BAR personnel na dumalo sa programa, ayon kay Regional Community Affairs and Development Division Chief Colonel Armando Muena.

Hangad nito na mapatatag ang police-community relations at maisulong ang maayos na imahe ng PNP sa pamamagitan ng pagsasagawa ng iba't ibang aktibidad na kalahok ang komunidad.

-0-

Kidapawan Mayor Evangelista, ibinida ang mga nagawa at mga gagawin pa sa kaniyang termino sa 2024 State of the City Address nito kahapon

INIALAY ni Kidapawan Mayor Atty. Jose Paolo Evangelista ang mga tagumpay ng lungsod sa mga Kidapaweño na naging katuwang nito sa kaunlaran ng Kidapawan.

Sa ginanap na State of teh City Address kahapon sa Kidapawan Gymnasium, ibinida nito ang mga serbisyo na naiparating niya sa mamamayan ng lungsod at mga nais pang gawin para sa ikahuhusay ng pamamalakad nito.

Ilan sa mga pinalakpakan sa kaniyang ulat ay ang Community Savings Program, ang Agri Cultural Market and Trading Center na wagi sa "Walang Gutom" award sa Malacañang kamakailan partikular ang buy back pogram; edukasyon, health services, peace and order, traffic lights at marami pang iba.

Binigyang pugay din ng alkalde ang papel at kooperasyon Kidapweno na silang dapat higit na rason ng kanilang pagsisikap.

-0-

Kabacan LGU, naglabas ng executive order para sa temporary ban sa pagbiyahe ng mga buhay na baboy, karne at by products nito ngayong nagsimula namang makapagtala ng ASF ang ilang lugar sa lalawigan

KASABAY ng resurgence ng kaso ng African Swine Fever sa lalawigan ng Cotabato ay minabuti ng Kabacan LGU na maglabas ng kautusan upang maiwasan ang pagkalat ng sakit.

Inasahan na ng pamunuan nito na may posibilidad na makapasok muli ang sakit sa kanilang bayan na makakaapekto sa kanilang food safety at security.

Kaya sa bisa ng Executive Order No. 094 ni Kabacan Mayor Evangeline Pascua-Guzman, ay muling ipatutupad ang temporary ban sa movement ng mga buhay na baboy, karne at by products fresh man, frozen, processed or niluto sa mga red areas o magiging apektadong Barangay.

Ipagbabawal din ang pagpapakain ng food waste o lamaw sa mga alagang baboy na posibleng pagmulan ng pagkalat ng sakit.

Muli ring ipinaalala ng kautusan ang mahigpit na pagsunod sa biosecutiy level 1 ng mga magbababoy at pagkuha ng veterinary health certificate bago ang pagkatay ng baboy sa slaughterhouse, pagbawal sa iligal na pagkatay at paglalagay ng foot bath sa agrivet stores.

Activated na rin ulit ang mga Barangay ASF checkpoints para maipatupad ang restriksyon na maaring maharap sa penalidad ang lalabag.

-0-

Caretaker ng isang falls na under probation, inaresto ng PDEA at PNP sa Tantangan, south Cotabato

Balik kulungan  ang isang under probation na drug suspect na inaresto ng  PNP at PDEA sa Tantangan, South Cotabato.

Kinilala ni PDEA 12 Information Officer Kat Abad ang suspek na si Sammy Bisalao, alias Sam, 46 anyos.

Ayon kay Abad si Bisalao ay nakorner ng mga otoridad sa binabanayan nitong Matimos Falls sa Barangay Dumadalig.

Nakumpiska ng mga pulis at PDEA agents sa suspek ang dalawang mga sachet ng suspected shabu na nagkakahalaga ng higit sa P36,000.

Nakuha din sa suspek ang marked money at cellphone na gingagamit umano nito sa kanyang illegal drug transaction.

Kinumpirma rin ni Abad ni si Bisilao, ay under probation sa mga  lalawigan ng South Cotabato at Sultan Kudarat.

Ito ay matapos temporaryong mapalaya nang maaresto dahil din sa iligal na droga Enero noong 2023.

Ayon pa kay Abad si Basilao ay nakakulong na ngayon sa Custodial Facility ng PDEA 12 ay mahaharap sa kasaong paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs.

-0-

Tulong ng publiko para masolusyonan ang lumalalang problema sa mga plastic na basura hiniling ng environment office ng Koronadal

Mag-re-used, reduce, recycle, at itapon lang ang mga plastic na hindi mapapakinabangan.

Ito ang panawagan sa mga mamamayan ni Koronadal City Environment and Natural Resources Officer Augustus Bretaña.

Ayon pa kay Bretaña kung wala kasing gagawin ang bawat isa para maibasan ang mga itinatapon na basura, magiging problema ng lungsod ang paglalagyan ng mga ito dalawang taon mula ngayon.

Paliwanag pa ni Bretaña sa ngayon kasi ay 60 percent nang puno ang ikawalang cluster ng Sanitary Land Fill o SLF facility ng lungsod.

Ayon pa kay Bretaña malaki ang naging kontribusyon ng mga plastic na ginagamit ng mga courier services sa pagkapuno ng SLF.

Dagdag pa ni Bretaña sisimulan na rin ng CENRO ang pag-regulate sa mga plastic na idineklara ng solid waste management board na ipagbabawal sa lungsod.

-0-

10-wheeler truck inararo ang mga concrete barrier sa daan sa Koronadal

Siguraduhin na  maayos ang sasakyan bago bumiyahe para makaiwas sa disgrasya.

Ito ang paalala sa mga motorista ni Koronadal PNP Traffic Investigator Staff Master Sergeant Leo Dimaculangan.

Sinabi ito ni Dimaculangan matapos araruhin ng isang wing van ang mga concrete barrier sa kahabaan ng General Santos Drive dakong alas dos ng madaling araw kahapon.

Ayon kay Dimaculangan  nabangga ng truck na naputukan ng gulong sa unahan ang mga concrete barrier, matapos mawalan ng kontrol ang  driver nito.

Kinilala ng PNP traffic section ang driver ng naaksidenteng wing van na si Joven Tillo, 39 anyos, taga Zamboanga, Sibugay.

Dagdag pa ng nasabing police official ang nadisgrasyang wing van ay maghahatid sana ng mga lulan nitong chichirya products mula Cagayan de Oro sa General Santos City.

Ayon kay Dimaculangan ligtas naman ang driver ng wing van at walang nadamay na mga motorista sa insidente.

-0-

Governor Tamayo ng South Cotabato sinagot ang paratang ni Maguindanao Del Sur Governor Mangudadatu na pangingialam umano sa politika sa BARMM

Binigyan diin ni South Cotabato Governor Reynaldo Tamayo Jr, na sinuunod lang nito  ang utos ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr, na kausapin ang mga local chief excutive ng BARMM.

Ito ay para sa posibleng alyansa sa pagitan ng Partido Federal ng Pilipinas o PFP at United Bagsamoro Justice Party o UBJP.

Binigyan diin ni Tamayo na bilang Presidente ng PFP mayroon din siyang obligasyon sa kanilang mga kapartido sa BARMM.

Ipinunto pa nito na  ang kanyang pagtungo sa BARRM ay isang political matter na dapat panindigan.

Dagdag pa ni Tamayo ang pag-audit sa mga LGU at ahensya ng gobyerno ay regular function ng Commission on Audit o COA at hindi na rin aniya dapat pang palakihin.

Ito ang tugon ni Tamayo sa pahayag ni Maguindanao del Sur Governor Bai Mariam Sangki-Mangudadatu na pangingi-alam umano nito sa pulitika sa BARMM.

-0-

Barangay Nutrition Action Plan hiniling ng NNC National Director nang pangunahan ang launching ng Nutrition Month Celebration sa Koronadal

Bumalangkas ng Barangay Nutrition Action Plan o Framework of Action.

Ito ang hiling lalo na sa bagong mga barangay officials sa region 12 ni DOH Assistant Secretary at National Nutrition Council Executive Director Azucena Dayanghirang.

Layon nito ayon pa kay Dayanghirang na matukoy ang mga dapat gawin para matugunan ang problema ng malnutrisyon sa mga kabataan at mga buntis.

Ito ay bilang pagpapatupad na rin sa Philippine Plan of Action for Nutrition o PPAN.

Ang PPAN ay pangmatagalang plano ng gobyerno para mapababa ang malnutrisyon ng bansa gamit ang maraming datos na naging basehan para mabuo ang pambansang framework upang masolusyunan ang problema sa malnutrisyon, over nutrition at food insecurity sa Pilipinas.

Nilinaw din nito na ang launching ng nutrition month  sa SOCCKSARGEN ay hindi nangangahulugan na mataas ang prevalence rate ng malnutrisyon sa rehiyon.

Ayon kay Dayanghirang nais lamang nilang maipalagap sa buong bansa ang kahalagahgan ng nutrisyon .

Sinabi ito ni Dayanghirang nang pangunahan sa Koronadal kahapon ang nationwide launching ng National Nutrition Month ngayong Hulyo.

-0-

Dating LTO employee, patay sa pamamaril sa Kidapawan City

DOBLE ang karumaldumal na sinapit ng isang lalaking binaril habang nagmamaneho ng kaniyang kotse sa National Highway ng Barangay Balindog, Kidapawan City, North Cotabato kahapon.

Maliban kasi sa pamamaril ay nabangga pa ito sa nakaparadang dump truck.

Kinilala ni Kidapawan PNp Chief Lt. Col Dominador Palgan Jr. ang biktima na si Narris Maon, nasa hustong gulang na taga Cotabato City pero may bahay sa Lanao, Kidapawan City.

Dati itong empleyado ng Land Transportation Office ng BARMM Region bilang liason officer na nalipat sa Kidapawan at kalaunan ay natanggal rin sa trabaho at naging fixer sa nasabing tanggapan.

Sa ulo tinamaan ng bala ng hindi pa tukoy na baril ang biktima na naging sanhi ng kaniyang kamatayan.

Wasak ang sasakyan nito sa harapang bahagi na nagpagiwang-giwang bago nabangga matapos itong paputukan ng naka Honda XR motorcycle na suspek.

Walang damit ang biktima nang ma-recover sa kaniyang sasakyan na biyaheng Cotabato to Kidapawan.

Nagpapatuloy sa ngayon ang imbestigasyon ng PNP.

-0-

Lalaking suspek sa kamatayan ng menor de edad na kapatid matapos makipag-agawan ng baril dahil sa away sa babae, nakalaya na matapos walang nagsampa ng kaso

MALAYA na ang 20 taong gulang na si John Rey Talde na siyang naging suspek sa kamatayan ng 16 na taong gulang na kapatid nitong si Roy matapos silang mag-agawan ng baril dahil sa babae sa Poblacion, Kidapawan nakaraang Linggo.

Ito ang kinumpirma sa Radyo BIDA ni Kidapawan PNP Chief Lt. Col. Dominador Palgan Jr.

Hindi na kasi nagsampa ng kaso ang mga magulang nito laban sa sarili nilang anak na si John Rey na kasong Homicide sana kakaharapin.

Matatandaang, nagkainitan ang magkapatid habang nagiinuman matapos pinagbintangan ng 16 na taong gulang na nakakabatang kapatid na si Roy Talde ang kaniyang kapatid na nang-agaw umano sa kaniyang girlfriend.

Kumuha ng baril ang menor de edad at itinutok sa kapatid na nauwi sa agawan hanggang sa aksidenteng nabaril ito na tumama sa pisngi na naging sanhi ng kaniyang kamatayan.