NDBC BIDA BALITA (May 1, 2024)

HEADLINES

1   DOH 12 muling nanawagan sa publiko na magpabakuna sa pagtatapos ng World Immunization Week

2   DOLE 12 may payo sa mga job seekers na dadagsa sa kanilang Labor Day Job Fairs ngayong araw

3   BISOC training ng mga police officer sa BARMM sinimulan na

4   PUBLIC CONSULTATION, gagawain ng BTA-BARMM sa panukalang IP code  

5   PAGPATAY sa IP leader sa Datu Hoffer, kinundina ni BARMM Member of Parliament Froilyn Mendoza

6   MGA KATUTUBO sa BARMM, umaasang matigil ang karahasan laban sa kanila at matulungan ng gobyernong malutas ang mg kaso ng pagpatay

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

MAHIGPIT NA KINUNDINA NI BARMM Member of Parliament Froilyn Mendoza ang pagpatay kay Barangay Kagawad Timuay Juanito Promboy ng Barangay Tuayan, Datu Hoffer, Maguindanao del Sur noong lunes.

Sa isang pahayag, sinabi ni MP Mendoza na ang pag-atake at pagpatay kay Promboy sa pamamagitan ng isang ambush ay pag-atake sa buong tribu ng Teduray Lambangian sa Maguindanao Sur.

Si Promboy ay Indigenous Peoples Mandatory Representative o IPMR sa Brgy Tuayan.

Ito aniya ay hindi lang nagpapahirap sa mga IP leaders kundi naglalagay sa panganib sa kapayapaan at katahimikan ng rehiyon.

Hinamon ni Mendoza ang PNP at iba pang law enforcers ng bansa na tulungan silang matigil ang mga karahasan at mabigyan ng hustisya ang mga nabiktima.

-0-

GRUPO ng mga katutubo sa Maguindanao, humiling sa pamahalaan na tutukan at tulungan silang maresolba ang mga kaso ng pagpatay sa mga IPs at ang harassment laban sa kanila.

GINAWA ni Timuay Justice and Governance leader Letecio Datuwata ang panawagan kasunod ng pinakahuling kaso ng pagpatay sa isang tribal leader sa Datu Hoffer, Maguindanao del Sur.

Ang nasawing barangay kagawad na si Juanito Promboy na pinakahuling biktima ng karahasan laban sa mga katutubo, ay kabilang sa 63 mga biktima ng pang-aatake sa iba’t-ibang lugar sa rehiyon mula 2018.

Ayon kay Datuwata, simula nang magsimula ang usaping pangkapayapaan sa BARMM, ay tila hindi naman nagkaroon ng kapayapaan para sa mga katutubo.

Sa 63 kaso, apat palang ang nabigyan ng hustisya, ayon sa IP leader.

Umaasa sila na mareresolba pa rin ang mga kaso ng pagpatay sa mga tribal leaders at iba pang mga kasapi nilang katutubo.

Panawagan, national at Bangsamoro government na sana ay bilisan ng mga lawmakers sa rehiyon ang pagpasa ng batas hinggil sa pagbibigay sa kanila ng Ancestral Domain land title upang matigil na rin ang suliranin hinggil sa land-grabbing.

-0-

ANG MGA BAGONG patrol vehicles ay itinurn-over ng Ministry of the Interior and Local Government o MILG-BARMM.

Ginawa ang Ceremonial Signing of Memorandum of Agreement and Turnover Ceremony sa BARMM READi, Bangsamoro Government Center, Cotabato City kahapon.

Ang mga patrol vehicle ay tinanggap ni PRO-BAR Regional Director Brig. Gen. Prexy Tanggawohn.

Ito ay pinondohan ng Transitional Development Impact Fund o TDIF ng ibat ibang Members of Parliament.

Layon ng TDIF program na mag laan ng pondo para tugunan ang pangangailangan ng mga security forces tulad ng PNP.

Sa pamamagitan nito, mapapaganda ang government services at mapahusay ang seguridad at kapakanan ng mga taga BARMM.

Sinabi ni Tanggawohn na malaking tulong ang bagong patrol vehicles upang matugunan ang mga hamon na kinakaharap sa rehiyon.

Ang mga ito ay magagamit din sa pagtugon sa panahon ng kalamidad at emergency, ayon kay Tanggawohn.

-0-

PUBLIC CONSULTATION hinggil sa proposed IP code sa BARMM gagawain ng BTA Parliament

PARA makakuha ng dagdag na ideya at rekomendasyon ay ikakasa ng BTA Committee on Indigenous Peoples Affairs ang public consultation sa susunod na buwan para sa proposed Bangsamoro Indigenous Peoples Development Act of 2024.

Sinabi ni BTA IP affairs chair MP Ramon Piang na ang konsultasyon ay para makalikom ng mga ideya para sa tuluyang pagbuo ng indigenous peoples bill.

Bukod sa public consultation, plano rin ng komite na kumusulta sa mga experts at concerned stakeholders sa Maynila.

Sa May 9 at 10 gagawin ang public consultation sa Cotabato City, North Upi, Maguindanao del Norte at BARMM Special Geographic Area.

Gagawin din ito sa Basilan, Sulu at Tawi-Tawi.

Ang IP Code ay isa sa dalawang natitirang priority code na kailangang maipasa sa loob ng transition period.

Pagkatapos ng Public consultation ngayong mayo ay target namang maipasa ang Indigenous Peoples Development Act sa Hunyo.

-0-

80 mga silid aralan sa South Cotabato pinondohan ng Milco Foundation

Magkakaroon pa ng dagdag na 80 mga classroom ang lalawigan ng South Cotabato.

Ang P100 million na pondo na gagamitin sa nasabing proyekto ay donated ng Milco Foundation.

Ayon naman kay Provincial Engineer Lloyd Esparagosa, prayoridad na matayuan ng dagdag na mga silid aralan ang mga liblib na lugar sa lalawigan na kulang pa rin sa mga educational facility.

Ipinunto pa ni Esparagosa na marami pa ring mga estudyante sa mga malalayong Sitio ang nagkaklase sa mga temporary shelters at bakanteng espasyo na nangangailangan ng agarang pagtugon.

Ayon kay Esparagosa ang mga classroom ay nagpapabuti sa learning environment.

Dagdag pa ni Esparagoza mahalaga rin ang mga ito para maging kumportable at matiyak na ligtas ang mga estudyante at mga guro.

-0-

DOH 12 muling nanawagan sa publiko na magpabakuna sa pagtatapos ng World Immunization Week

Proteksyunan ang mga sarili, myembro ng pamilya at komunidad laban sa outbreak ng infectious diseases sa pamamagitan ng pagpapabakuna.

Ito ang panawagan sa publiko ni DOH 12 Regional Immunization Program Manager Dr. Edvir Jane Montañer.

Kaugnay ito sa pagtatapos ng World Immunization Week kahapon.

Aminado si Montañer na sa kabila ng napatunayang mga  benepisyo ng bakuna mababa pa rin ang vaccination rate sa SOCCKSARGEN.

Kaya marami rin aniya sa mga mamamayan  ang hindi ligtas sa measles, polio, pertussis at iba pang vaccine preventable diseases.

Para maiwasan ang preventable diseases pinalakas ng DOH 12 ang kanilang information education campaign lalo na sa mga liblib na lugar.

Itinuturo nila sa mga mamamayan ang madalas na sintomas na nasabing mga sakit.

Abot lang sa higit 64,000 ang nabakunahan  sa rehiyon noong 2023 na mas mababa sa target ng DOH  na higit sa 100,000 na indibidwal.

-0-

DOLE 12 may payo sa mga job seekers na dadagsa sa kanilang Labor Day Job Fairs ngayong araw

Dumating na handa at may maayos na pananamit dahil aasahan na ang pagsalang sa interview.

Ito ang payo ni DOLE 12 Information Officer Charles Bataga sa mga job seeker na mag-apply sa Labor Day Job Fairs ng DOLE 12 ngayong araw.

Ayon kay Bataga maari ring mag-apply sa mas maraming kompanya ang mga aplikante na may maraming kopya ng application documents tulad ng resume,transcript of records at certificate sa mga seminar.

Sinabi ni Bataga na inaasahan ng DOLE 12 ang pagdagsa ng mas maraming job seekers sa kanilang ika 122nd Job fair.

Paliwanag nito hindi na kasi mahihirapan na pumunta sa venue ang mga aplikante dahil may job far din sa bawat lalawigan at maging sa Koronadal at Gensan.

Dagdag pa ni Bataga maliban sa job fair may handog din na free medical services ang mga lokal na pamahalaan ng Tacurong at Gensan.

-0-

Dalawa katao na hindi nagsuli ng nirentahang sasakyan at nakumpiskahan ng armas at droga, inaresto ng PNP sa Banga, South Cotabato

Inaresto ng PNP ang dalawa katao na nakumpiskahan nila ng mga iligal na droga at armas sa Banga, South Cotabato

Kinilala ni PRO 12 Regional Director Brig. Gen. Percival Augustus Placer ang mga suspek sa mga alias na Richie, 41 anyos at Anton 24 anyos, pawang mga taga Koronadal.

Sila ay nakorner ng mga pulis sa Barangay Reyes Banga.

Ayon kay Placer bago inaresto isinumbong sa PNP ang mga suspek ng may-ari ng hindi nila isinuli na nirentahang sasakyan.

Nang isailalim sa body search, nakumpiska ng mga pulis ang  mga suspek ang isang 38 revolver na may tatlong mga bala, isang maliit na sachet ng suspected shabu at plastic na may dried marijuana leaves.

Ang mga suspek ay kakasunahan ng PNP ng paglabag sa Comprehensive Firearms and Ammunition Regulation Act at Comprehensive Dangerous Drugs Act.

-0-

Kabuhayan at Kaunlaran ng Kababayang Katutubo program ng DA napakinangan ng mga IP farmer sa Tboli, South Cotabato

Tumaas  ang high value crops production ng mga magsasakang IP sa Tboli, South Cotabato matapos makinabang sa Kabuhayan at Kaunlaran ng Kababayang Katutubo o 4Ks program ng DA.

Ito ay ayon kay Kesebung Tboli and Ubo IPs Association President Gideon Fikan.

Sa katunayan ayon pa kay Fikan dahil sa 4Ks program mas interesado na ngayon ang mga kawpa nito magsasaka na mag-expand ng kanilang mga produkto.

Layon ng 4Ks program ng DA na mapabuti ang pamumuhay ng mga IP farmers.

Ito ay sa pamamagitan ng pag-develop sa kanilang ancestral lands bilang sakahan, at pagbibigay ng agricultural inputs, makinarya, trainings, livelihood projects at pagdadala ng kanilang mga produkto sa mga pamilihan.

-0-

BISOC training ng mga police officer sa BARMM sinimulan na

SINIMULAN NA NG PNP sa Bangsamoro Region ang 45-day training sa Basic Internal Security Operation Course (BISOC) upang ihanda sila sa kanilang tungkulin bilang tagapagpatupad ng batas at pagpapanatili ng kapayapaan sa bansa.

Ang commencement ceremony ay pinangunahan ni PRO BAR Acting Regional Director Police Brigadier General Prexy Tanggawohn alas tres ng hapon kahapon Camp SK Pendatun, Parang, Maguindanao del Norte.

Sila ay nabibilang sa Alpha to Bravo BAKAS-LIPI Class 2024 na binubuo ng 100 police officers kung saan 92 ang lalaki at 8 ang babae.

Pinayuhan sila ni Gen. Tanggawohn na panatilihin ang mataas na antas ng disiplina at dedikasyon sa tungkulin bilang law enforcers.

-0-

Tatlong organizer ng iligal na horse fighting o sabong ng kabayo sa Antipas, North Cotabato, kinasuhan na!

HINDI lang isa kundi dalawang kaso ang kakaharapin ng tatlong organizer ng horsefighting o sabong sa kabayo sa Barangay Camutan, Antipas, North Cotabato na nahuli sa police operation kamakailan.

Maliban kasi sa ipinagbabawal ito alinsunod sa Animal Welfare Act of 1998 na nagbabawal sa animal cruelty o pagmamalupit sa mga hayop ay hinaluan pa ito ng sugal na paglabag sa Presidential Decree No. 1602 o Illegal gambling.

Ayon kay Antipas PNP Town Chief PCapt. Godofredo Tupas II, kinasuhan na nag tatlo at nakakulong sa custodial facility ng PNP.

Nabatid na caught in the act at nakunan ng video ang nasabing paaway sa kabayo at inihayag din ng hepe na unang nagpaalam ang mga organizer sa kaniya na magpapa-away ng kabayo pero hindi pinayagan.

Pina-monitor niya naman agad ito sa intel operatives ng PNP at positibong naaktuhan ang pagpapasugal na nagresulta sa pagkakahuli sa tatlo.

Ang sinumang sangkot sa pagpapasabong sa kabayo ay maaaring makulong ng 6 na buwan hanggang 2 taon at pagmultahin ng P30,000 hanggang P100,000, depende kung mamatay ang kabayo o hindi.

Habang P30,000 naman ang multa sa illegal gambling.

Plano ngayong mag-piyansa ng tatlong mga organizers.

Aniya, isa itong leksyon para maiwasto ng mamamayan ang mga bagay na naghahatid ng kalupitan sa kahayupan kahit paman ito ay bahagi na ng kultura at kaugalian.

-0-

Menor de edad na umano'y binugbog ng mga police sa Kidapawan matapos mahuli at tumakas sa curfew hour implementation sa lungsod; umaapila ng tulong at hustisya

PATULOY na nagpapagamot sa mga bugbog sa katawan ang isang 17 years old na binata na umano'y binugbog ng mga police na nagpapatrol sa oplan kapkap bakal implementation kamakailan sa Poblacion, Kidapawan.

Ayon sa step mother ng binata na mula sa isang resort ang binata kasama ang tiyohin niya nang i-flag down sila ng PNP personnel dahil sa bayolasyon sa curfew.

Sa pahayag naman ni Kidapawan PNP Chief PLTCOL Dominador Palgan Jr. na kasabay ng pagtakas ng dalawa ay nasagasaan nito ang isa sa mga personnel nila at napaso pa sa tambutso.

Pero nauwi na aniya ito sa settlement at wala namang nangyari na panggugulpi.

Mangiyakngiyak naman ang step mother nito na pinasinungalingan ang sinabi ng hepe na aniya maging tiyohin nito ay kasamang binugbog.

Alegasyon niya na pinilit pa itong paamining 18 years old na para kasama itong makulong.

Sa umano'y ultrasound ng binata lumalabas na nabugbog ang tiyan nito.

Parehong pinagiisipan ng dalawang kampo ang pagsasampa ng kaso.

-0-

Pagsunod sa minimum wage at pagtiyak sa mga karapatan ng mga manggagawa isinusulong sa North Cotabato ngayong Labor Day

Nasa minimum wage at may ibat ibang benipisyong ibinibigay ang halos lahat ng mga employer sa Kidapawan City sa kani-kanilang mga trabahante.

Ito ay base narin sa pahayag ng ilang mga trabahante na tinanong ng news team sa lungsod kasabay ng selebrasyon ng Labor Day.

Naniniwala naman ang isang mangagawa na dapat lamang na bigyan ng importansya ang tulad nila dahil parte sila sa tinatamasang tagumpay ng bawat kumpanya o lungsod.

Dapat rin na may sapat na bayad ang mga trabahanteng nagtatrabaho kahit holiday na madalas naipagkakait sa ilan.

May iilan namang nag pasalamat sa kanilang employer dahil sa maayos na pamamahala sa kanila  maging sa pagbibigay ng trabaho sa kanila na malaking bagay  para  matustusan  nila ang kanilang mga  pamilya .

Tema ng selebrasyon ng labor day ngayong taon Sa Bagong Pilipinas: Manggagawang Pilipino, Kabalikat at Kasama sa Pag-asenso

-0-

Ed Dizon Murdert case primary suspect na si Bong Encarnacion may mensahe sa kaniyang mga kritiko at umaasang papabor sa kaniya ang hustisya

"Love your enemy"

Ito ang naging mensahe ng mamamahayag na si Bong Encarnacion at dating KAPA Ministry International coordinator sa kaniyang mga kritiko at kaaway.

Kasunod ito ng mga pagtuligsa ng ilan sa kaniya kahit pa man ay hindi pa siya napapatunayan sa korte na siya ay nagkasala at guilty sa kasong pagpatay sa kapwa mamamahayag nitong si Ed Dizon noong 2019.

Dismayado ito dahil sa mga akusasyon ng prosekusyon laban sa kaniya na hindi naman aniya totoo.

Sa kabila nito ay wala siyang galit kahit paman at nakakapagod at mahirap ang kaniyang laban.

Tila publicity kasi aniya ang ginagawa ng prosekusyon at PTFOMS sa kanilang mga bagong ebidensya at alegasyong kahalintulad ng KAPA ang binuo niyang Foundation.

Nabatid na bumuo ng Special Investigation Group ang DOJ para tutukan ang kaso ni Encarnacion matapos ang 5 taong itinakbo ng kaso itoy matapos sa acquittal ng kaso ng umano'y kasabwat nitong si Jun Jacolbe at ang pagpiyansa nito.

-0-

Government employee, patay matapos makabanggaan ng menor de edad na babae sa M'lang, North Cotabato; habang pick up truck tumaob naman sa Kabacan dahil sa madulas na kalsada dulot ng malakas na ulan

DEAD ON ARRIVAL ang isang government employee na nasangkot sa vehicular crash sa National Highway ng Barangay Pulang-lupa, Mlang, Cotabato bandang alas 12:10 pm kahapon.

Kinilala ang biktima na si Floro Masibog Dayanan, nasa hustong gulang na residente ng Purok 6, Brgy Pag-asa sa nasabing bayan.

Ayon kay M'lang OIC Town Chief PLTCOL Efren Salazar na minamaneho ni Dayanan ang kaniyang Kawasaki Bajaj Motorcycle mula sa Bagontapay at patungong Nueva Vida.

Habang nasa kabilang linya naman ang SUV Toyota corolla cross na minamaneho ng 17 years old na babae na taga Esperanza, Sultan Kudarat na anak ng isang Government Official.

Lumalabas sa imbestigasyon na habang binabaybay ng dalawa ang magkasalungat na linya ng kalsada ay sinubukang overtake ng motorsiklo nang makasalubong nito ang SUV sa kabilang lane na nagresulta sa aksidente.

Samantala, tumaob naman ang isang Toyota Hilux sa gilid ng kalsada sa Barangay Kayaga, Kabacan, Cotabato tanghali kahapon.

Base sa mga nakakita sa insidente, tila nawalan ng kontrol ang drayber ng pick-up dahil sa madulas na kalsada na dulot ng halos buong araw na ulan kahapon dulot ng ITCZ.

Patuloy na nagpapagaling ang drayber ng sasakyan.