NDBC BIDA BALITA (Nov. 7, 2022)

NEWSCAST

1   TAGA KIDAPAWAN CITY, patay sa pagsabog ng bomba sa loob ng Yellow Bus sa Tacurong

2   BUS bombing, kinundina ni Tacurong Mayor Lechonsito at ni 6^th ID commander Maj. Gen. Galido

3   Public school teacher, inambush at napatay sa Lebak, Sultan Kudarat

4   IED, nadiskubre, pinasabog sa Datu Odin Sinsuat habang nasa bayan ang dalawang senador

5   Pinsala ng Bagyong Paeng sa sektor ng agrikultura sa BARMM, umakyat pa sa higit P635-Million pesos

6   Tulong ng mga LGU sa ASF outbreak management hinihiling ng Souoth Cotabato veterinarian 7    Region 12 Home Owners Association, hinikayat ng Human Settlements na magparegister.

-0-

Local…

ISANG PASAHERO ang nasawi habang sugatan ang tinatayang 11 katao makaraang sumabog ang isang improvised bomb sa loob ng isang non-aircon unit ng Yellow Bus Lines Incorporated sa Tacurong City kahapon ng umaga.

Kinilala ng PNP ang nasawing pasahero na si Gilbert Barbosa Panes, 56 years old na taga Balindog, Kidapawan City. May mga sugatan na taga Tulunan, Mlang at Makilala.

Naganap ang pagsabog sa loob ng YBL unit na may body number 2588 sa kalsada patungong bus terminal sa Barangay New Isabela dakong 11:45 a.m.

Ang bus ay mula Kidapawan City, ayon sa bus driver.

Sinabi ni Sultan Kudarat police director Colonel Christopher Bermudez na wala pang umaako sa karumal-dumal na pag-atake sa mga inosenteng sibilyan.

Pinaniniwalaang itinanim ang bomba sa ilalim ng upuan sa likurang bahagi ng bus at pinasabog gamit ang cellphone.

Extortion ang isa sa mga anggulong tinitingnan ng PNP.

-0-

Local..

MAHIGPIT NA KINUNDINA NI Tacurong City Mayor Joseph Lechonsito ang naganap na pambobomba sa Yellow Bus kahapon.

Ayon kay Lechonsito, ito ay kagagawan ng mga halang ang kaluluwa na nais guluhin ang Tacurong at ang mga mamamayan nito.

Hindi aniya titigil ang LGU hanggang hindi mapanagot sa batas ang mga may sala.Nakiramay si Mayor Lechonsito sa pamilya ng nasawi at ng mga nasugatan.Hiniling niya sa mga mamamayan na maging mapagbantay sa lahat ng pagkakataon, lalo na sa mga mataong lugar at sa mga bus terminal.

Sugatan sa pagsabog ang mga sumusunod:

1. Erlinda Estiban Pama, 47, Tulunan, North Cotabato

2. Delia Dela, 64

3. Braulio Boston 39, Mlang, North Cotabato

4. Bea Posia, 21, Makilala, NoCot

5. Rex Rezenelde, 29, Makilala, NoCot

6. Emmanuel Latadaya, 22

7. Zezuel Ojorio, 26, NoCot

8. Jobers Rweka, 25, North Cot

9. Esmael Daomilang, 59

10. Nancy Nietes, 41

11.  at anak ni Nancy na isang taong gulang

-0-

Local…

MAHIGPIT DIN na kinundina ni 6th Infantry Division at Joint Task Force Central commander Maj. Gen. Roy Galido ang naganap na bus bombing sa Tacurong.

Ito, aniya, ay malinaw na gawain ng mga terorista.

Inatasan din ni Galido ang lahat ng Army units at intelligence operatives na palakasin ang monitoring at preventive measures.

-0-

Hustisya ang panawagan para sa biktima ng Yello Bus Line bombing sa Tacurong City, Sultan Kudarat kahapon.

Nakapanayam ng Radyo BIDA ngayong umaga ang anak ng nasawi sa krimen na taga Balabag, Kidapawan City pero may rehistro din ito sa Carmen.

Sabi ni Mark Garbosa, papunta na sana ng Tupi ang kanyang ama na si Gilbert Garbosa 56 years old patungo sa kanyang trabaho kahapon.Pero bago ito umalis ng bahay ilang beses itong pabalik balik sa at sa pinakahulign balik niya sa bahay ay kinuha ang kanyang kumot.Nakatakda naman iuwi ang kanyang bangkay sa Malapag, Carmen

-0-

Mariing kinondena ni Tacurong Mayor Joseph George Lechonsito ang naganap na pagpasabog sa isang bus ng Yellow Bus Line o YBL sa nasabing lungsod kahapon.

Ito ang ipinahayag sa Radyo Bida ngayong umaga ni Tacurong Information Officer Allan Freno.

Ayon kay Freno, inutos din ng alkalde sa PNP ang agarang magresolba sa krimen at paghigpit pa ng seguridad.

Ipinahayag din  ni Freno na hinihiling din ng LGU sa management ng YBL na higpitan pa ang seguridad sa kanilang mga bus para matiyak ang kaligtasan ng kanilang mga pasahero.

Tiniyak din ni Freno ang tulong ng lokal na pamahalaan ng Tacurong sa mga biktima na  karamihan ay mga taga North Cotabato.

Nananawagan din ito sa publiko na maging mahinahon at mapagmatyag para hindi na maulit pa ang insidente.

-0-

Nagbigay ng pinansyal na tulong sa mga biktima ng  bus bombing sa Tacurong city ang Department of Social Welfare and Development o DSWD 12.

Ayon sa  DSWD 12 na pinamumunuan ni Regional Director Loreto Cabaya Jr.,apat sa mga sugatan ang nabigyan nila ng tig P5,000  at guarantee letter para sa kanilang hospital bill.

Magsasagawa din ng Psychosocial Intervention ang ahensya sa pitong outpatient victims.

Habang ang mga kaanak ng nasawing biktima ay mabibigyan naman ng P10,000 na burial assistance.

Nanguna sa pagbibigay ng ayuda sa mga biktima ang Crisis Intervention Unit ng DSWD sa Sultan Kudarat.

-0-

PNP, hinihikayat ang mamamamayan na makipagtulungan din sa pamamagitan ng kooperasyon sa kampanya laban sa anumang kriminalidad sa Pikit, North Cotabato

Ang pagkamit ng kapayapaan ay magiging posible rin sa pakikipagtulungan ng komunidad sa bawat barangay.

Particular na tinukoy ang bayan ng Pikit kung saan may mga naitatatalang kriminalidad katulad ng rido at maiwasang may madamay na mga sibilyan sa pangyayari.

Sinabi ni Police Lt. Col John Miridel Calinga, sa mga eyewitness at may impormasyon sa mga nangyayari sa bayan ay makipag-ugnayan sa mga pulis. Dapat rin anyang ipagpatuloy ang pagsasampa ng kaso laban sa mga natukoy na suspect.Hanggang sa ngayon, tuloy-tuloy pa ang hot pursuit operation ng mga sundalo at pulis sa mga may-ari ng mga nakumpiskang armas na iniwan sa bahay.

-0-

Nagpalabas ng executive order si Mayor Jose Paolo Evangelista sa lahat ng paaaralan sa Kidapawan City hinggil sa pagbabawal ng pangongolekta ng ano mang uri ng ‘unauthorized contribution’ sa mga paaralan.

Nakasaad dito na bawal na humingi o mangolekta ng pera o in-kind ang school management mula sa mga guro, magulang at estudyante at obligadong sumunod ang lahat dito kung wala itong direktang kaugnayan sa academic development.

Sinabi ni Mayor Evangelista, mapaparusahan ang sino mang mapapatunayang hindi sumunod batay sa Executive Order number 292 o ang Administrative Code of the Philippines, Revised Rules of Procedure of the Department of Education in Administrative Cases at Article 213 ng Revised Penal Code.

Maaring magsumite ng written complaint di kaya ay online sa tanggapan ng alkalde upang agad na maaksyunan ang ano mang reklamo.

Magsasagawa ng kaukulang imbestigasyon ang City Government sa matatanggap na reklamo patungkol sa sapilitang paniningil ng kontribusyon.

Ganito rin ang aksyon na gagawin kung anonymous o hindi nagbigay ng pangalan ang nagpadala ng reklamo.

Tiniyak naman nitona dadaan sa tama, makatarungan at patas ang proseso ng imbestigasyon at aksyon na gagawin hinggil sa mga reklamo ng mandatory solicitations.

Samantala, exempted sa naturang EO ang mga school contributions na pinapayagan ng Order o Memorandum ng Commission on Higher Education at Department of Education.

-0-

Halos 500,000 pesos na pera ng kooperatiba, ninakaw madaling araw ng suspect na sapul sa CCTV sa President Roxas, North Cotabato

Kalat na ngayon sa social media ang mukha ng suspect na pumasok sa Paglaum Consolidated Multi-purpose Cooperative sa Barangay New Cebu President Roxas, Cotabato.Ang suspect ay pumasok alas 2:00 ng madaling araw nitong sabado.

Nasa 497, 000 cash ang nakuha ng mga suspect matapos na sinira ang vault kung saan nakalagay ang pera.

Sa kanilang facebook post, ipinapaalam nito sa lahat ng miyembro na nakumlimbat ang pera ng suspect na ipinakalat sa social media.

Sa ngayon, nagpapatuloy pa ang ginagawang imbestigasyon ng PNP upang matuloy ang pagkakakilanlan ng suspect.

Sa mga may impormasyon sa kinaruruoan ng suspect ay maaari lamang makipag-ugnayan sa mga pulis o tumawag sa cellphone number 093009700979.

Magbibigay ng reward money ang makakatulong sa pagtukoy sa mga responsible sa pagnanakaw.

-0-

Local..

PINSALA ng Bagyong Paeng sa sektor ng agrikultura sa BARMM, umakyat pa sa higit P635-Million pesos

ANG pinsala at kasiraan sa agri-fishery sector ay naitala sa Maguindanao provinces, Special Geographic Area o SGA sa North Cotabato, Cotabato City, Basilan, Lanao del Sur, at Tawi-Tawi, ayon sa ulat ng Ministry of Agriculture, Fisheries, and Agrarian Reform o MAFAR.

Sa kanilang validation, nasa 375 barangays mula 47 na bayan ang apektado ng pagbaha. Abot din sa higit 13,000 na mga magsasaka ang apektado at 1,900 na mangingisda sa rehiyon.

Nasa 14 na libong ektarya ng maisan, high-value crops, livestock at poultry naman ang nasayang na nagkakahalaga ng mahigit P245 million pesos.

Sa fisheries sector, halos 24 libong ektarya ang apektado kung saan nasa P390 million pesos na halaga ng seaweeds farm, bangus, crabs, shrimp, tilapia, at hito ang sinira ng bagyo.

Kabilang din sa mga nasira ay mga kagamitan, makinarya at mga gamit sa fisheries production.

Lahat ng ito ay batay sa isinagawang simultaneous field assessment and validation sa agriculture and fisheries production ng MAFAR matapos ang pananalasa ng bagyong Paeng.

-0-

Local..

NANAWAGAN SI SEN. ROBIN Padilla sa pamunuan ng BARMM na gamitin ang nalalabing calamity fund nito upang matulungan ang lahat ng mga apektado ng bagyong si Paeng. Ang panawagan ay ginawa ni Sen. Padilla nang siya ay bumisita sa Datu Odin Sinsuat, Maguindanao noong sabado kasama si Sen. Bong Go upang mamahagi ng ayuda sa mga nabiktima ng bagyong Paeng.

Umaasa si Padilla na mapapakinabangan ng bawat apektadong Bangsamoro ang natitirang pang calamity fund.

Ang Datu Odin Sinsuat ay pinakamatinding naapektuhan ng pagbaha at landslides kasunod ng pananalanta ng bagyong si Paeng noong Oct. 27.

Sa pinakahuling talaan ng Rapid Emergency Action on Disater Incidence o BARMM READi, 32 katao ang namatay sa Datu Odin Sinsuat, 34 ang sugatan at apat pa ang missing.

Namigay din ng P5,000 cash assistance at relief goods ang DSWD 12 sa pangunguna ni DSWD 12 Regional Director Loreto Cabaya Jr.Ang mga senador at iba pang opisyal ay nagbigay aliw at namahagi ng bisekleta, relo, bola, damit, sapatos, cellphone, cash at relief goods sa mga biktima.

-0-

Local…

KINUNDINA NI 6th Infantry Division commander Major Gen. Roy Galido ang ginawang pagsalakay ng mga kasapi ng BIFF sa mga sundalo na nagbabantay at nangangasiwa sa rehabilitation ng Labu-Labu bridge sa Datu Hofer, Maguindanao.

Pinagsamang tauhan ng Army at PNP ang nagsilbing tagapangasiwa ng rehabilitation ng mga tauhan ng DPWH sa tulay na naapektuhan ng bagyong si Paeng.

Sinalakay ng BIFF ang mga kasapi ng 40th Infantry Battalion noong Biernes ng gabi Nakakalungkot, ayon kay Galido, na sinalakay pa ng mga terorista ang tropa ng pamahalaan na nagpapatupad ng humanitarian mission.

Nasawi si PFC Jomar Saladar habang sugatan naman sina Cpl Allan Rey Estanda at Pvt Carl Araña sa ilang minutong bakbakan.

Pahayag ni Galido na masakit isipin na habang ang mga sundalo ay buwis buhay sa pagsagip at pagtulong sa mga naapektuhan ng pagbaha, ang BIFF naman walang ginawa kundi maghasik ng karahasan.

-0-

LOCAL…

TINIYAK NG Bangsamoro Government ang tuloy tuloy na supply at ayuda para sa mga nabiktima ng bagyong si Paeng.

Sa pamamagitan ng Ministry of Social Welfare and Development (MSSD), isinagawa ng BARMM ang water rationing sa mga evacuation centers na unang ginawa sa mga elementary schools ng Barangay Awang, Badak, and Dinaig, and Episcopal Church in Datu Odin Sinsuat, Maguindanao del Norte.

Sinabi ni Erika Era Alim, focal person for Water, Sanitation, and Hygiene (WASH) Erika Alim ng MSSD na naglagay sila ng water storage facilities sa ilang lugar, lalo sa mga walang access sa safe drinking water.

-0-

Local…

ABOT SA 200 pamilyang katutubo na sinalanta ng bagyo sa Datu Odin Sinsuat, tumanggap ng ayuda mula sa MIPA BARMM.

KAHIT BUMUBUHOS ang tulong sa mga sinalanta ng Bagyong Paeng, kaliwa't kanan din ang gustong humabol at tumulong sa mga biktima.Kabilang dito ang Ministry of Indigenous People's Affairs o MIPA BARMM sa pangunguna ni Minister Melanio Ulama.

Abot sa 200 na pamilyang katutubo Barangay Matuber, Datu Blah Sinsuat, Maguindanao ang nabigyan ng tulong

Ang mga natulungan ay mula sa mga sitio Brow, Maningula at Lantang.

Ang Datu Blah Sinsuat ang sumusunod sa Datu Odin Sinsuat na may pinaka maraming nasawi bunsod ng bagyo.

Katuwang ng MIPA BARMM ang Episcopal Diocese of Southern Philippines.

Kabilang sa kanilang mga natanggap ay malinis na tubig inumin, sleeping kits, hygiene kits at relief goods.

Samantala, nakatakda ring mamahagi ng tulong ang MIPA sa iba pang lugar na tinamaan ng bagyo sa BARMM.

-0-

Kailangan ng provincial veterinary office ang tulong ng mga barangay, municipal, city at provincial LGU para sa pagpapatigting ng outbreak management laban sa African Swine Fever o ASF.

Ito ay ayon kay Provincial Veterinarian Dr. Flora Bigot.

Ayon kay Bigot, kailangan pa rin kasi ng kanilang tanggapan na magpatupad ng mga protocols at restriction.

Paliwanag nito, wala pa rin kasing bakuna kontra ASF.

Sinabi ni  Bigot na dahil sa ASF wala na ring expansion ng  hog production ngayon sa South Cotabato.

Gayunpaman ayon kay Bigot sapat pa rin ang hog production sa lalawigan.

Ayon kay Bigot anim pa kasing mga bayan at isang lungsod sa South Cotabato ang walang outbreak ng ASF.

Nauna nang ipinahayag ni Bigot na maliban sa Banga at Surallah, may outbreak na rin ngayon ng ASF ang mga bayan ng Norala at Tantangan.

-0-

Mas madaling makinabang sa mga serbisyo ng pamahalaan ang mga rehistradong Home Owners Association o HOAs.

Ito ay ayon kay Human Settlements Adjudication Commission o HSAC Chief Regional Adjudicator Atty. Ravena Joy Rama.

Ipinunto ni Rama na empowered din ng mga rehistradong HOAs.

Ang mga ito kasi ayon kay Rama ay may sariling polisiya at panuntunan kung papaano pamamahalaan ang kanilang grupo.

Dagadag pa nito, mas madali ring maayos ang gusot sa mga myembro ng mga rehistradong HOAs.

Sinabi din nito na ang registration ng HOAs ay pinamamahalaan ng Department of Human Settlements and Human Development o DHSUD 12.

-0-

Tuloy na tuloy na ang re-organzation  sa mga tanggapan ng Koronadal LGU.

Kasunod ito ng pag-apruba ng ordinansa na magpapatupad ng Organbizational Structure at Staffing pattern ng city government.

Dahil dito 90 mga permanent at 11 Co-Terminus positions ang nilikha sa walong mga departamento ng lokal na pamahalaan.

Layon ng nasabing ordinansa na mabigyan ng pagkakataon na maging permanent employees ang mga matagal nang kwalipikadong job order workers.

Ito ay ayon sa main author ng ordinansa na si City Councilor Ma. Ester Marin Catorce na siya ring Chairman ng Committee on Civil Service and Employees Welfare ng konseho.Ayon kay Catorce tututukan din ng kanilang komite  ang reorganisasyon sa 18 pang mga departamento ng Koronadal LGU.

-0-

Nakapagbigay ng pinansyal na tulong ang Overseas Workers Welfare Administration o OWWA 12 sa 20 pang mga  distressed  OFW sa rehiyon

Labintpito sa mga ito ay mga benepisyaryo ng Balik Pinas, Balik Hanapbuhay o BPBH Program, at tatlo ang nasa ilalim ng Welfare Assistance Program o WAP.

Ayon kay OWWA 12 Regional Director Marilou Sumalinog ang mga nabigyan ng ayuda ay mula sa mga lalawigan ng North Cotabato, Sultan Kudarat at South Cotabato.

Ipinunto ni Sumalinog na mas mahalaga pa rin sa laki ng ayudang natanggap ang tulong na maibibigay nito para makabangon ang mga distressed OFW.

Ang BPBH at WAP ayon kay Sumalinog ay ilang lamang sa mga programa ng OWWA na nagbibigay ng ayuda sa mga Pilipino na hindi pinalad sa pagbabasakali sa ibang bansa.

Ang mga OFW na nais makinabang sa mga programa ng OWWA ay pinapayuhan na dumulog sa kanilang tanggapan sa Koronadal city o sa pinakamalapit na public OFW desk officers.

Dagdag pa nito magpapatuloy ang pamimigay ng financial assistance sa ilalim ng  mga programa ng OWWA  sa mga susunod na lingo.

-0-

 Halal Meat processing itinuro ng ATI 12 ng DA sa mga magsasaka at Agricucltural Extension Workers ng Maguindanao

Nagtapos sa  Halal Meat Processing training ng Agricultural Training Institute o ATI 12 ng Department of Agriculture ang mga magsasaka at Agricultural Extension Workers o AEWs ng Maguindanao.

Ang tatlong araw na training ay isinagawa sa ATI Regional Training Center sa Tantangan, South Cotabato.

Pinangunahan ito ng kanilang Halal Program Head na si Mokles Buisan.

Layon ng pagsasanay na magkaroon ng Halal Meat Processors mula sa mga Halal practioners at magsasaka.

Itinuro naman ni Hadjigapor Ahmad sa  mga participant ang Sensitivity, Fundamentals at Principles ng Halal.

Habang ipinaliwanag ni Dr. Jurmahid Imlan sa mga ito ang Halal Industry Situationer, Halal Food Safety Principles, Halal Meat Processing and Quality Control, packaging and Labelling at Cost and Return Analysis.

Sa kanilang practicum ang mga sinanay na AEW at magsasaka ay gumawa ng process beef toccino, at manok muslim delicacy na kagikit.

-0-

Local…

BINARIL AT napatay ng di pa nakikilalang gunman ang teacher na kilala bilang cartoonist sa Lebak, Sultan Kudarat nitong weekends.

Kinilala ni Lebak municipal police station chief Lt. Colonel Julius Malcontento ang biktima na si Benharl Capote Kahil, 27 taong gulang na nagtamo ng pitong tama sa katawan.

Si Kahil ay sakay ng kanyang motor pauwi ng bahay pasado alas 10 ng gabi nang ambusin ng di pa nakilalang suspect.

Gamit nito ang isang 9mm pistol batay sa mga empty shell na na-recover sa crime scene sa Barangay Pasandalan.

Si Kahil na special program in the arts coordinator ng Lebak Legislated National High School, ay nagwagi sa 3rd Pitik Bulag 3rd Tagisan Editorial Cartoon Contest nitong Setyembre.

-0-

Local…

PABABA ANG BILANG NG MGA nahahawaan ng COVID-19 sa Region 12.

Sa pinakahuling bulletin ng DOH-12, nasa 29 lang ang bagong kaso ng infection at 14 ang gumaling.

Walang iniulat na namatay.

Sa BARMM, sa pinakahuling talaan, may 27 bagong kaso sa rehiyon at 15 sa mga ito ay mula sa Lanao del Sur, walo sa Maguindanao at apat sa Cotabato City.

May 13 ang gumaling at isa ang namatay.