NDBC BIDA BALITA (March 15, 2021)

HEADLINES:

1    NGO worker na taga Iligan, natagpuang patay sa kanyang kwarto sa Cotabato City

2.   BILANG ng Covid-19 patients sa Region 12, nadagdagan ng 18

3.   10 TREASURE hunters sa Palimbang, Sultan Kudarat, tinutugis ng PNP; paghuhukay inabandona

4.   RELOCATION site para sa mga pamilyang maapektuhan ng pagpapaganda ng B’lok creek tiniyak ni Koronadal Mayor Eliordo Ogena 

5.   GRADUAL LIFTING ng NO MOVEMENT SUNDAY sa Cotabato City, maayos, pero maaring ibalik kung tataas uli ang kaso ng Covid 

6.  UNANG ROUND ng immunization sa North Cotabato, maayos at walang problema – ayon sa IPHO 

7.  GROUND BREAKING, gagawin para sa proyektong kalsada at barangay hall ng BARMM sa North Cotabato.

CUE VO………….. ‘ANG DETALYE NG MGA BALITA…. SUSUNOD’

-0-

Local…

ANG UNANG ARAW na half-day no movement Sunday sa Cotabato City ay matagumpay, maayos at sinunod ng lahat.

Ito ang assessment ni Cotabato City chief security officer retired Colonel Rolen Balquin sa panayam ng DXMS Radio Bida.

Ayon kay Balquin, ang gradual lifting ay nagsimula kahapon kung saan pwedeng lumabas ng bahay ang mga mamamayan habang pwedeng magbukas ng negosyo ang mga negosyante.

SA hapon, mula alas dose ng tanghali hanggang hatinggabi ay ibinalik ang no movement day.

Kung magpapatuloy na maayos ang lahat at tuluyang matigil ang pagtaas ng Covid 19 cases at kapag marami na ang nabakunahan, malamang na tuluyan na itong alisin ni Mayor Cynthia Guiani-Sayadi.

Pero, kapag tumaas na naman, maaring i-revoke ni Mayor Sayadi ang lifting o pag-alis ng NO MOVEMENT SUNDAY.

VOICECLIP BALQUIN

Si Cotabato City chief security officer Rolen Balquin.

-0-

LOCAL…

Sa Bangsamoro region, walang naitalang bagong kaso ng COVID-19 ang Ministry of Health.

Dahil diyan nanatili sa 4,135 ang total Covid-19 cases sa BARMM.

Gumaling naman ang dalawa pang mga pasyente kung kayat sumampa na sa 3,898 ang total recovereis sa rehiyon.

-0-

Local………………..

NAGLUNSAD NG MANHUNT ang PNP ng Palimbang, Sultan Kudarat laban sa 10 kataong mga treasure hinter na naghukay pagkatapos iniwang nakatiwangwang sa isang barangay ng bayan.

Sinabi ni Palimbang Mayor Joenime Kapina na ang mga kalalakihan ay naghukay sa Barangay Kiponget dahil may nakalibing daw doon na mga ginto ni General Yamashita.

Pero, walang gold na nakita ang mga naghukay kaya ang mga ito ay basta na lang umalis habang iniwang ang malalim at mahabang hukay.

Natatakot ang mga residente na guguho o bumagsak ang hukay kayat sila ay nagreport kay Mayor Kapina.

Natagpuan ng mga police ang ilang gamit panghukay pero wala na doon ang mga hunter na mula pa sa Davao region, Cagayan at Bukidnon.

-0-

Local..

GAGAWIN NGAYON SA Pigcawayan, North Cotabato ang joint ground breaking ceremony para sa 63 barangay road network infrastructure at pagtatayo ng dalawang 2-storey barangay hall building projects para sa lower Pangankalan, Lower Baguer at Datu Binasing.

Pangungunahan ni BARMM chief Minister Murad Ebrahim at si North Cotabato Gov. Nancy Catamco.

Kasama rin si Special Geographical Area coordinator Board Member Kelly Antao.

Ang 63 barangays ay bahagi datin ng North Cotabato na ngayon ay kasapi na ng expanded autonomous region.

-0-

LOCAL…

WALA NANG BUHAY NANG matagpuan ng kanyang mga kasamahan sa kanilang boarding house sa Cotabato City ang isang babaeng NGO worker na taga Iligan City kahapon.

Hindi na muna kinilala ng mga kasamahan ang nasawing babae na pinaniniwalaang inatake sa puso.

Ang mga NGO worker ay merong staff house sa Tanghal Street, Bagua 2, Cotabato City.

Siya ay taga Barangay Suarez, Iligan City.

Alas 6 ng umaga kahapon, kinakatok nila sa kwarto ang kasamahang babae pero hindi ito sumasagot. Tinawagan sa cellphone ay hindi pa rin sumasagot.

Dahil dito, pilit nilang binuksan ang kwarto at doon nila nadiskubre na wala nang buhay ang babae sa kanyang kama.

Posibleng cardiac arrest ang dahilan bagaman nagpaptuloy pa ang imbestigasyon.

-0-

ITINALAGA NI P. Duterte si Atty Ranibai Dilangalen bilang bagong Dept of Agrarian Reform undersecretary.

Siya ay nanumpa na kay DAR Sec. John Castrisciones.

Si Dilangalen ay nagsilbi din bilang assistant secretary ng Dept of Agriculture pero nagbitiw para kumandidato sa pagka-kongesista ng unang distrito ng Maguidnanao.

Focus si Dilangalen sa pagpapalabas ng mga titulo mula sa pamahalaan.

-0-

local...

Unang round ng vaccination roll out sa North Cotabato, naging matagumpay at maayos sa pangkalahatan – ayon sa IPHO.

Ito ang sinabi sa Rdayo ni BIDA ni IPHO Chief Dra. Eva Rabaya.

Sinabi ni Rabaya, naging maayos naman ang pagbabakuna sa ilang mga frontliners mula sa ibat-ibang referral hospital sa North Cotabato.

Mula sa paghandle ng vaccine, distribution at maging sa pagsagawa ng actual vaccination. Sa isang linggong monitoring pagkatapos ng unang dose ng vaccine, naging maayos naman at walang nakikitang adverse reactions maliban sa minor side effects sa lahat ng nga nabakunahan patunay na ligtas ito sa publiko.

Inihayag din ni Rabaya na sa April 5 ituturok ang pangalawang dose ng Sinovac Vaccine, ito’y pagkatapos ng dalawangput walong araw.

Samantala, aasahan namang darating ang karagdagan pang mga bakuna sa probinsya batay na rin sa impormasyon ng DOH-12. Inihayag ni Rabaya ito ay ang Astrazeneca ng United Kingdom.

-0-

Upang mas mapabilis ang pagpapatapos ng Central Mindanao Airport sa Barangay Tawan-tawan sa M’lang Cotabato, isang pagpupulong at joint inspection ng mga ahensya na may kinalaman sa nasabing proyekto ang isinagawa.

Sa panayam kay Cotabato Governor Nancy Catamco kasama sa pagpupulong at inspeksyon ng imprastrakturang sina DOTr Area Head Manuel Lazam, CAAP Area Manager Agnes Udang, DPWH District Engineer Rey Francisco, at SOCCKSARGEN Area Development Project Office Project Manager Ginalyn Fe Cachuela.

Kasali din sa sinuri ng grupo ang nakatayo ng gusali sa paliparan gaya ng Terminal at Fire Station Building na plano ring iparenovate. Tiningnan din ng mga ito kung maayos ba ang implementasyon ng ginagawang perimeter fence, apron at taxi way na malapit na ring matapos.

Ayon sa Provincial Planning and Development Office inaasahang makakatanggap ng pondong P87M mula sa DOTr ang Provincial Government of Cotabato na gagamitin sa pagpapayos ng terminal and fire station building (P13M), pagpapagawa ng vehicle parking area (P20M), at karagdagang bayad para sa land acquisition (54M).

Nagbigay naman ng katiyakan si DOTr Area Head Lazam sa suporta ng pamahalaang national lalo na ng kanilang ahensya sa pagpapatapos ng nabanggit na proyekto.

Labis naman ang pasasalamat ni Governor Nancy A. Catamco sa buong suportang natatanggap ng Pamahalaang Panlalawigan galing sa iba’t-ibang ahensya ng pamahalaang national sa pagsisikap nito na matapos ang matagal ng inaasam na proyekto ng mga mamayan sa lalawigan.

Matatandaan na isa sa mga prayoridad na proyekto sa ilalim ng ng kasalukuyang administrasyon ang pagpapatapos ng Central Mindanao Airport.

-0-

Tinututukan na ngayon ng Philippine Red cross North Cotabato ang mgapaghahanda para sa gagawing saliva testing sa halip na RT PCR test upang malaman kung positibo o negatibo sa COVID-19 ang isang pasyente.

Sa kanyang pahayag, sinabi ni Chapter Administrator Joseph Fernandez bukod sa mas mura mas mabilis ang pagproseso ng saliva test na tumatagal lang ng 3 hanggang 4 na oras.

Sa redcross North Cotabato, nasa 3thousand pesos lamang kada test kumpara sa RT PCR test na aabot ng hanggang sa 8,000 pesos. Malinis na vial at straw lang ang kailangan para kolektahin ang one milliliter na fresh saliva sa ilalim ng dila ng isang tao.

Ito ang gagamitin na sample para malaman kung siya ay may COVID-19.

Dalawa hanggang tatlong araw naman ay agad itong ipapadala sa molecular laboratory na nakabase sa Cagayan De Oro City habang abot naman sa 72 hours ang validity ng test result kung saan pareho lamang din sa RT PRC test.

Sinabi ni Fernandez, nasa 98 percent ang efficacy rate ng saliva testing at napatunayan ng epektibo. Sa mga karagdagang tanong hinggil dito, maari lamang anyang pumunta sa kanilang tanggapan na matatagpuan sa Overland Terminal, Kidapawan City.

-0-

Umabot na sa siyam na raan ang kabuuang kaso ng COVID-19 sa North Cotabato batay sa tracker na ipinalabas ng DOH-12. Sa bilang na ito, apatnapu na lamang ang aktibong kaso matapos madagdagan din ang mga naitatalang gumagaling sa sakit.

Nitong sabado tatlo ang gumaling habang isa lang ang nadagdag sa panibagong kaso. Zero new confirmed case at Zero recoveries naman kahapon, linggo. Patuloy pa ring isinusulong ng Department of Health-Center for Health Development sa Rehiyon Dose ang BIDA campaign sa pag-iwas sa coronavirus disease 2019 sa kabila ng pagdating ng mga bakuna laban sa naturang sakit.

Binigyang-diin ni Dr. Edvir Jane Montañer, regional immunization program manager ng DOH-CHD XII, na kahit may bakuna na kontra COVID-19, mahalaga pa rin ang pagsunod sa BIDA.

Ang BIDA ay tumatayo sa B-awal walang mask, I-sanitize ang mga kamay, D-umistansya ng isang metro, at A-lamin ang totoong impormasyon.

Kaugnay nito, sinabi naman ni DOH-CHD XII regional director Dr. Aristides Concepcion Tan, kahit hindi sapilitan ang pagbabakuna, inirerekomenda at iminumungkahi pa rin ito upang mabawasan hanggang sa maubos ang pagmumulan ng impeksyon.

Giit pa ni Tan, hangga’t may mga grupong hindi nababakunahan, nandoon pa rin ang panganib ng pagkakaroon ng COVID-19.

-0-

Sa pagluwag ng travel restrictions sa mga border control points, aasahan aniya ang unti-unti ring pagbangon ng turismo sa iba’t-ibang lugar sa North Cotabato lalo na sa bayan ng Makilala matapos mawalan ng kita ang mga manggagawa sa naturang sektor.

Ayon kay Makilala Tourism Officer Jose Isidro Mainit, mula nang tumama ang lindol noong October 2019 ay hindi na muli pang nakabangon ang mga tourist destinations sa bayan na mas lalong lumala nang sinundan ng pandemya.

Sa taya ng Tourism Office, nasa 50-million pesos na ang nawalang kita sa nasabing sektor habang mahigit 50 local tour guides at mahigit 30 mga trabahante ang nawalan ng kita.

Samantala, ayon kay Mainit, ngayong unang quarter ng taon ay unti-unti na ring tumataas ang bilang ng mga bumbisita sa bayan, bagay na malaking tulong sa mga tourist destination.

Isa na rito ang tanyag na New Israel Eco-Tourism Park sa Brgy New Israel sa paanan ng Mt. Apo, ang tinaguriang longest zipline in Asia.

Kaugnay nito, nagpaalala naman si Mainit sa mga turista na hinggil sa ordinansang minimum health protocol na ipinatutupad sa bayan. VC- MAINIT Si Makilala Tourism Officer Jose Isidro Mainit.

-0-

Relocation site para sa mga pamilyang maapektuhan ng pagpapaganda ng B’lok creek tiniyak ni Koronadal Mayor Eliordo Ogena

May paglilipatan ang lokal na pamahalaan ng Koronadal sa mga mamamayan na apektado ng kanilang B’lok Creek Development Project. Tiniyak ito ni Koronadal Mayor Eliordo Ogena.

Ang 2.8 hectares na relocation site na tinawag ng LGU na Koronadal Cityville ay matatagpuan sa Barangay New Pangasinan sa lungsod. Ayon kay Ogena naglaan na ng inisyal na pondo para sa development ng relocation site ang city government.

Ito ay bukod pa sa 50 million pesos na pondo para sa Phase 1 construction ng mga bahay mula sa National Housing Authority. Ang Koronadal LGU at pito sa unang ililipat na pamilya ay lumagda na sa isang kasunduan.

Maliban sa mga apektado ng development ng B’lok creek plano ding ilipat ng Koronadal LGU sa nasabing relocation site ang mga mamamayan na iligal na nakatira sa mga tabing daan sa lungsod. Layon nito nito na maibsan ang mga pagbaha sa lungsod.

Matatandaan na layon ng B’lok Creek development project na magapanda para maging tourist attraction ang paligid ng nasabing sapa na dumadaloy mismo sa sentro ng Koronadal City. Matatandaan na nanguna sa pagpapasinaya sa proyekto noong Byernes si Ogena. 

-0-

Nagsagawa ng orientation hinggil sa Child Labor Prevention Program and Elimination Program o CLPEP ang Department of Labor and Employment o DOLE 12 sa Koronadal City.

Dinaluhan ito ng mga CLPEP Focal Persons at community facilitators ng limang field offices ng ahensya sa SOCCKSARGEN.

Kabilang sa mga itinuro sa mga participant ang pag- profile ng mga child laborer. Layon nito na malaman ang angkop na tulong para sa kanila. Paliwanag ni DOLE 12 Regional Director Raymundo Agravante, ang trabaho ng mga CLPEP Focal Persons at community facilitators ay hindi hanggang sa pagtukoy lamang ng mga child laborer.

Binigyan diin ni Agravante na trabaho din ng mga ito na idulog sa iba pang ahensya ng gobyerno ang pangangailangan ng mga child laborer. Tiniyak din ni Agravante ang tulong ng DOLE sa mga child laborer at kanila mismong mga magaluang.

Ito ay sa pamamagitan ng pagbibigay sa kanila ng livelihood assistance, Special Program for Employment of Students o SPES, Project Angel Tree at oportunidad na makapag-negosyo.

-0-

Nakikipag ugnayan ngayon ang konseho sa iba pang mga departamento ng lokal ng pamahalaan at ahensya gobyerno para sa pagbuo ng special task force na tututok sa bentahan ng pork products sa General Santos City.

Ayon kay Gensan City Councilor Joe Orlando Acharon, layon nito na maprotektahan sa pinangangambahang African Swine Fever o ASF ang hog industry sa Gensan. Paliwanag ni Acharon naglilipana kasi ngayon ang mga online seller ng mga meat products sa Gensan na karamihan ay unregulated o hindi dumaan sa pagsusuri ng lokal na pamahalaan.

Sinabi ni Acharon na siya ring chairman ng Committee on Consumer Welfare ng Gensan City Council na ang mga produktong malimit ibenta online ay angmga pork chorizo at Tocino na maaring mula sa mga lugar na apektado ng ASF.

Matatandaan na noong nakaraang taon iniutos ni Mayor Ronnel Rivera sa mga online seller ng process meat sa Gensan na kumuha ng permit sa lokal na pamahalaan at iba pang concerned na ahensya ng gobyerno. Pero ayon naman kay Acharon para ito maipatupad ng mas maayos kailangan nila ng ordinansa na magoobliga sa mga online seller na magpa-register.

Layon nito na mapadali ang monitoring ng Gensan LGU sa mga online seller malaman ang pinanggalingan ng kanilang mga produkto at mapadali ring ang paghahanap sa mga ito sakali mang magkaproblema. Ayon kay Acharon kikita din ang lokal na pamahalaan mula sa mga registered at lehitimong traders.

-0-

Napanatili ng South Cotabato Provincial Police Office o SCPPO ang pangunguna nito sa Unit Peformance Evaluation Rating o UPER .

Base sa evaluation ng Regional Unit Peformance Evaluation Board ng PNP 12 noong Pebrero ang SCPPO ay nakakuha ng pinakamataas na 91.55 percent rating. Pangalawa ang Sultan Kudarat Provincial Police Office na may 91.05 percent at pangatlo ang Cotabato Provincial Police Office na may 90.38 percent rating.

Ayon kay South Cotabato PNP Provincial Director Police Colonel Jemuel Siason ang SCPPO ay top peforming provincial police office sa region 12 buhat pa noong nakaraang taon. Sinabi ni Siason na ang PNP South Cotabato ay may winning formula sa tagumpay nilang ito.

Ito ay ang Just Executing Management Unveiling Excellent Leadership na ipinapasalamat naman ni Siason sa mga police personnel ng lalawigan.

Matatandaan na ipinahayag din ng nasabing police official na para mapaigting pa ang kampanya nila kontra krimen, isinasailalim ngayon sa re-evaluation ng PNP South Cotabato ang kanilang anti-crime strategy. 

-0-

Nagsagawa ng simulation exercise para sa COVID-19 vaccination ang Municipal Health Office sa Surallah Evacuation Center and Isolation Facility o SECIF sa bayan ng Surallah, South Cotabato.

Layon nito na mapaghandaan pang lalo ang Nationwide COVID-19 Vaccination Campaign ng pamahalaan. Ayon kay Surallah Municipal Health Officer Dr. Neil Crespo, target kasi nila na mabakunahan ng COVID-19 vaccine ang mahigit 48 thousand na mga mamamayan sa nasabing bayan.

Umaasa din ni Crespo na sana hindi magiging mapili sa brand ng bakuna ang mga mamamayan ng Surallah para makapagpabakuna agad at maprotektahan ang kanilang mga pamilya.

Nauna nang sinabi ni Surallah Mayor Antonio Bendita na handa ang Surallah LGU na bumili ng COVID-19 vaccine para mapigilan ang pagdami ng COVID-19 cases sa kanilang lugar.

Samantala, sa karatig bayan ng Tboli ilalakip na ng lokal na pamahalaan ang COVID-19 vaccine deployment at vaccination program information education campaign o IEC sa kanilang mga barangay Assembly. Ito ay matapos katigan ng Inter-agency Task Force o IATF sa nasabing bayan.

Sa Koronadal, ang LGU ay nakapagpatayo na rin ng tatlong mga COVID-19 vaccination sites. Ang posibleng pagbili ng parehong brand ng COVID-19 vaccine ay tinalakay din sa pagpupulong ng mga local excutives ng South Cotabato. 

-0-

Vendor patay sa pamamaril sa Koronadal City

Kinilala ng Koronadal PNP na pinamumunuan ni Police Lt. Col. Jofel Siason ang biktima na si Rodwin Madria, 37 years old nakatira sa Barangay Zone II, Koronadal City.

Lumabas sa inisyal na pagsisiyasat ng mga pulis na ang biktimang si Madria ay binaril ng riding-tandem suspects sa tapat ng TJ’s Seafood Grill sa Purok Roamscville, Barangay Santa Cruz sa lungsod pasado alas nuebe kagabi.

Ang biktimang si Madria ay dead on arrival sa South Cotabato Provincial Hospital. Sanhi ito ng matinding mga tama ng bala ng baril sa kanyang ulo.

Nakuha ng mga pulis sa crime scene ang anim na mga basyo ng 45 pistol. Hindi ba batid ng Koronadal City PNP kung sino ang mga salarin na tumakas sakay ng Honda XRM motorcycle na walang license plate at ano ang motibo ng mga ito sa pagpatay sa vendor na biktima.