NDBC BIDA BALITA (June 24, 2020)

NEWSCAST

7:00 AM

HEADLINES:

1. 20 katao na nakasalamuha ng COVID-19 patient mula Libungan, North Cotabato, isinailalim na quarantine

2. Crime of passion naganap sa Surallah, South Cotabato;  Senior citizen, patay matapos makuryente sa Norala

3. Isang dosenang Covid-19 positive, naitala sa Lanao del Sur kahapon, Isa pang Covid positive sa Cotabato City naka recover na

4. 500 rice farmer sa Kidapawan City, nagpasalamat sa DA-12 at prov’l govt dahil sa natanggap na cash assistance

5. Ekonomiya ng Northern Mindanao, nalugi ng P14-billion dahil sa COVID-19 pandemic

ANG DETALYE NG MGA BALITA

ISANG DOSENA pa ang bilang ng mga nagkapositibo sa Covid-19 sa Lanao del Sur.

Sinabi ni Lanao del Sur Gov. Mamintal Adiong Jr na dahil ditto ang lalawigan ay meron na ngayong 69 positive patients.

Aniya ang lahat ng mga bagong pasyente ay nasa isolation center na habang ginagawa ang contact tracing.

Ang mga bagong kaso ng coronavirus sa Lanao del Sur ay mga locally stranded individuals at returning foreign workers na nakauwi na sa lalawigan.

Sa Basilan, anim ang bagong kaso ng Covid-19, ayon kay Gov. Jim Salliman. Aniya tatlo ang pinakabagong kaso- dalawang mga LSI at isang kaso ng local transmission.

Sa buong rehiyon, sinabi ni Health Minister Dr. Safrullah Dipatuan na meron nang 99 positive case, 60 ang naka confine sa isolation center, apat ang patay at 35 ang naka recover na.

Sa Soccsksargen region, walang panibagong kaso ng Covid-19, ayon sa Dept of Health 12.

Nationwide, abot na sa 31,825 ang nagpositibo sa Covid.

-0-

MASAYA ANG ISANG 40 NA TAONG GULANG na babae na umuwi sa kanyang pamilya matapos sabihin ng Cotabato City health office na siya ay negatibo na sa coronavirus.

Sinabi ni Cotabato Ctiy health chief Dr. Meyasser Patadon na umalis ng Cotabato City Covid Ligtas Center kahapon ang ginang na isang Returning Overseas Filipino.

Dahil dito, sa 15 kaso ng Covid-19 positive sa lungsod, labing isa na ang naka-recover at apat pa ang nasa isolation center.

-0-

SA UTOS NI MAGUINDANAO Gov. Bai Mariam Sangki-Mangudadatu, ibinalik ng provincial police office ang municipal government sa sentro ng bayan ng Talitay, Maguindanao kahapon.

Sinabi ni Maguindanao police Director Colonel Arnold Santiago na sa tulong ng 2nd Mechanized Infantry Battalion at provincial government, naibalik ang gobyerno sa sentro ng bayan matapos ang mahabang panahon na ito ay nasa isang liblib na barangay.

Muling itinaas kahapon ang bandila ng Pilipinas sa old town hall ng Talitay sa barangay Poblacion.

Layunin ng hakbang na ito ng provincial government ay maibalik ang gobyerno sa orihinal na dapat paglagyan nito at ito ay bibigyang seguridad ng Army at PNP.

Magulo kasi ang bayan dahil sa isyung pulitikal kung saan ang mga elected officials ay pinapatay at sunod sunod ang mga karahasan sa bayan.

-0-

UUPO na bilang bagong commander ng 6th Civil Military Operations Battalion si Lt. Col. Anhouvic Atilano simula ngayong araw.

Papalitan ni Atilano si Lt. Col. Edgardo Vilchez Jr.

Sinabi ni Army's 6th Infantry Division commander Major General Diosdado Carreon na magkakaroon din ng bagong pinuno ang 37th Infantry Battalion at ang Service Support Battalion.

Gagawin ang Turnover of Command sa 6th ID Headquarters sa Awang, Datu Odin Sinsuat, Maguindanao

-0-

PINABULAANAN ni South Upi Mayor Reynalbert Insular ang kumakalat na balita sa Social media patungkol sa pagfinance umano nito sa mga Kristiyano at Indigenous People upang kalabanin ang mga Moro sa nasabing bayan.

Sa panayam ng DXMS Radyo Bida kay Mayor Insular, sinabi niya na ginagawan nila ng solusyon ang problema, lalo na ang Rido o Clan War at ang Land conflict.

Ayon pa sa Alkalde, kinausap na nito ang mga line agencies tulad ng Ministry of Environment and Natural Resources and Energy at Ministry of Agriculture na makakatulong sa pagresolba ng problema.

Kumalat ang alegasyon sa social media matapos ang naganap na pagsabog ng IED sa likurang bahagi ng munisipyo habang dumadaan ang sasakyan ng alkalde.

-0-

Local………………..

SUPORTADO ng League of Municipal Mayors of the Philippines (LMMP) Maguindanao Chapter ang proposed Anti-Terrorism Act of 2020.

Sinabi ni LMP President Mayor Shameem Mastura sa panayam ng DXMS Radyo Bida na malaki ang magagawa ng batas upang mapanatili ang kaayusan at kaligtasan ng bawat bangsamoro sa mga teroristang grupo na nagbabalak ng masama sa gobyerno at sumisira sa kaisipan ng mga kabataan.

Ayon kay Mastura, walang duda ang LMMP sa nilalaman ng batas kung kaya't sakali mang pirmahan na ito ng Pangulong Rodrigo Duterte ay mas mainam upang maumpisahan na ang agarang pagpapatupad nito.

-0-

Halos 500 na mga rice farmer sa Kidapawan City, nagpasalamat sa tulong pinansyal na ibinigay ng Department of Agriculture habang mga pamilyang nasalanta ng lindol nakatanggap rin tulong mula sa Provincial Government

Nakatanggap ng abot sa 5,000 pesos na tulong pinansyal ang ilang magsasaka sa Kidapawan City na naapektuhan ng lindol at kasalukuyang krisis na dulot ng COVID-19. Sa report ng City Agriculture Office, abot sa 277 na mga rice farmer ang nakabenepisyo mula sa Rice Competitiveness Enhancement Fund o RCEF ng DA.

Ito yaong mga magsasaka na nabawasan ng kita o pansamantalang nawalan ng kabuhayan mula ng makaranas ng malalakas ng lindol na tumama sa lungsod noong nakaraang taon at sumailalim na sa Registry System for Basic Sectors of Agriculture o RSBSA ng City Government na nagsasaka ng palay sa mga lupaing mas mababa pa sa isang ektarya ang sukat.

Nagmula ang pondo sa RCEF ng DA na ibinigay ng Land Bank of the Philippines sa mga farmer beneficiaries. Samantala, tinanggap ng isang daan limampu't isang (151) pamilyang nasalanta ng lindol noong nakaraang taon na nagmula sa mga Barangay ng Ganatan at Libertad, Arakan, Cotabato ang tulong pinansyal mula sa Pamahalaang Panlalawigan

Tumanggap ng tig sampong libong (P10K) cash assistance ang bawat pamilyang benepisyaryo na may kabuuang halaga na P1,510, 000. Ang bayan ng Arakan ang pinakaunang nakatanggap ng ayudang pinansyal mula sa provincial government dahil sa kumpleto at malinis na isinumiteng listahan.

Paliwanag nito na kailangan magsumite ng tama, malinis at komprehensibong listahan ang mga lokal na pamahalaan o munisipyo dahil ito ang basehan sa pag proseso ng pondo para sa pagbibigay ng ayuda. Emosyonal namang nagpasalamat si Rowena Labi isa sa mga benepisyaryo dahil ayon sa kanya meron na silang pandagdag pambili ng materyales sa itatayo nitong panibagong bahay.

Binigyang diin nito na ang probinsya ng Cotabato ay hindi tumitigil sa pagkilos upang matugunan ang mga pangangailangan ng bawat Cotabateño lalo na ngayong may hinarap na krisis pangkalusugan ang buong mundo.(Cherry Exim)

-0-

20 na mga indibidwal na nakasalamuha ng COVID-19 patient na taga Libungan, North Cotabato, isinailalim na strict quarantine

Mas pinalalakas pa ng Provincial Interagency Task Force ang pagpapatupad ng minimum health protocol sa pag-iwas sa COVID-19 ngayong nadagdagan pa ng isa ang kumpirmadong kaso ng sakit sa Cotabato Province.

Kaugnay nito, isinailim na sa strict monitoring ang dalawangpu na mga indibidwal na nakasalamuha ng ika-anim na confirmed COVID-19 positive na taga Libungan, Cotabato.

Sa nasabing bilang, siyam dito ay kanyang nakasama sa van, walo sa USM- Hospital habang tatlo naman sa libungan isolation facility. Kabilang na dito ang isang Locally Stranded Individual din na taga Magpet Cotabato na isinailalim na rin sa quarantine period.

Pinabulaanan din ni Task Force COVID-19 spokesperson Doctor Philbert Malaluan ang ulat na magpapatupad ng lockdown ang bayan dahil sa umano’y COVID-19 positive sa lugar.

Samantala base naman sa protocol ng DOH, ang asymptomatic positives ay maaring sa LGU isolation facility lamang ipasok hindi sa quarantine facility ng probinsya. Paliwanag rin ni Malaluan ang USM Facility ay para sa mga pasyente na may hospital needs tulad ng dextrose, oxygen, intubation at para sa moderate positive patient.(Cherry Exim)

-0-

Mga pamilya na naapektuhan ng isinagawang road clearing operation sa Magpet, North Cotabato, umapela ng tulong sa pamahalaan

Nasa higit limampu na mga pamilya karamihan ay mga Indigenous People o IP member ang nawalan ng bahay matapos na maapektuhan ng road clearing operation para sa gagawing road widening ng DPWH sa Barangay Gubatan, Magpet North Cotabato.

Ayon sa isa sa mga residente, bago paman ipinatupad ang Community Quarantine ay pinaalis na sila malapit sa National Highway at pansamantalang nakatira sa lupa ng pamilyang Jalipa at nagbabayad ng limampu kada buwan.

Kahit masakit sa kanila na sirain ang kanilang bahay pero dapat nila itong gawin dahil sa utos ng gobyerno. Dahil dito, umapela ngayon ng tulong ang mga apektadong pamilya para sa pagpapatayo ng kanilang temporaryong tahanan at umaasa sa pangako sa kanila ng Barangay officials.

Ayon din kay Ivy Talledo na isa din sa mga residente na ang iba sa kanila ay laminated sacks lamang ang kanilang ginagamit at doble pahirap rin kapag umuulan at matinding init.

Naka-ugnay naman Radyo BIDA si Gubatan Magpet Barangay Chairman Patricio Lumangcas na nakipagtulungan na rin sila sa Local Government ng Magpet para sa posibleng tulong sa mga apektadong pamilya. Ayon kay Lumangcas, aasahang makakatanggap ng limang libong piso bawat isa na mula sa DSWD-12. Himingi na rin sila ng tulong kay Governor Nancy Catamco upang mabigyan ng lote na para pagtayuan ng kanilang bahay. 9Cherry Exim)

-0-

Isa sa pinakatanyag na tourist destination sa North Cotabato, nagmistulang ghost-town matapos ang sunod-sunod na kalamidad

Kung dati-rati ay punuan ang booking at dagsa ang libu-libong turista sa isa sa pinakatanyag na tourist attraction sa Kidapawan City at North Cotabato, ngayon aniya ay patay na ang turismo at nagmistulang ghost town na ito, matapos na nanalasa ang sunod-sunod na kalamidad sa lalawigan gaya ng lindol sa pandemya.

Ganito kung ilarawan ng isa sa mga stall owners ang mukha ng Lake Agco na matatagpuan sa paanan ng Mt.Apo sa Brgy Ilomavis, Kidapawan City ang kanilang lugar sa loob ng anim buwan. Isa nga sa mga naapektuhan at nawalan ng kabuhayan ay si Eric Ayag, isa sa mga residente at stall owners sa tapat ng Lake Agco Mahomanoy Resort.

Kung titingnan, tahimik, walang kabuhay-buhay at tila parang inabandona na ang naturang lugar pero ayon kay Ayag, kung mayroon man mabuting naidulot ang COVID-19 sa inang kalikasan, ito maharil ay ang muling pagbabalik sa dating anyo ng mga likas na yaman.

Pero para sa mahigit 60 mga stall owners ng Lake Agco Resort, tila mahihirapan sila sa muling pagbangon dahil simula nang tumama ang lindol at nagkaroon ng pandemya, hindi na muling nakabawi pa ang mga ito. 

Sinabi pa nito na noon, tuwing summer season, aabot sa higit milyong piso ang kita ng nasabing resort. Plano rin mga nga vendors doon na makipag-ugnayan sa city government upang tulungan sila na makapagsimula muli.

-0-

Lalaki, patay sa pamamaril sa Kidapawan City 

Dead on the spot ang lalaking motorista makaraang barilin ng di pa kilalang suspek sa Purok Baliktaran, Barangay Poblacion, Kidapawan City bago mag alas 2:00 ng hapon kahapon.

Sa report ng PNP, nakilala ang biktima na si Benjie Cadotdot Delector, 25 anyos at residente ng Bohol pero pansamantalang nakatira sa Barangay Kibia, Matalam Cotabato. Batay sa imbestigasyon ng mga pulis, pinagbabaril ang biktima habang minamaneho ang kanyang motorsiklo habang mabilis ding tumakas ang di pa nakikilalang mga suspek.

Nagtamo ng tama ng bala sa ibat-ibang bahagi ng katawan at ulo ang biktima na naging sanhi ng kanyang agarang pagkamatay at nakuha naman ang mga basyo ng caliber 45 pistol. Hanggang sa ngayon ay hindi pa tiyak ng PNP kung sino at ano ang motibo ng mga suspek sa pagbaril at pagpatay sa biktima.(CherryExim)

-0-

Barangay Secretary sa Surallah, South Cotabato patay sa pananaksak, dating karelasyon na salarin patay din matapos magsaksak sa sarili

Kinilala ni Surallah Chief of Police Major Romy Castanares ang nasawing biktima na si Letecia Dizon, 23 years old, Secretary ng Barangay Little Baguio sa bayan ng Surallah, South Cotabato.

Ayon kay Castanares si Dizon ay sinaksak ng dating karelasyon na si Russel John Cabaya, 30 years old, laborer. Naganap ang krimen sa tapat mismo ng pinapasukang barangay hall ng biktima kahapon. Sinabi ni Castanares na ang biktimang si Dizon ay binawian ng buhay sa South Cotabato Provincial Hospital sa Koronadal City.

Sanhi ito ng tinamong apat na mga saksak sa iba’t ibang parte ng kanyang katawan. Ipinahayag ni Castanares na matapos masaksak ang biktima, nagsaksak din sa dibidib ang salarin na si Cabaya na naging sanhi ng kanyang dagliang pagkasawi. Selos naman ang maaring motibo na tinukoy ni Castanares sa krimen.

-0-

Drug suspek patay sa operasyon laban sa iligal na droga ng mga pulis sa Koronadal City

Kinilala ng Koronadal City PNP na pinamumunuan ni Police Lieutenant Colonel Joefel Siason ang nasawing drug suspek na si Richard Bernal, 36 years old at nakatira sa Purok Aurora, Barangay Zone 4 sa lungsod. Nanalaban umano si Bernal kaya siya pinaputukan ng mga pulis. Ang nasabing drug suspek ay agad na binawian ng buhay.

Sanhi ito ng mga tinamong tama ng bala ng baril sa iba’t ibang parte ng kanyang katawan. Nakuha ng mga pulis sa napatay na drug suspek ang walong pakete ng pinaghihinalaang shabu kabilang ang ginamit sa kanilang drug-buy bust operation sa national highway barangay Carpenter Hill sa lungsod

Natuklasan din ng mga pulis sa bag nito ang isang 38 revolver, tatlong mga bala ng nasabing armas, anim na tig one thousand pesos at dalawang tig five hundred pesos.

Ikinustodya din ng Koronadal PNP ang motorsiklo na ginagamit umano ni Bernal sa kanyang iligal drug transaction. Pinabulaanan naman ng misis ng suspek na sangkot sa iligal na droga ang napatay na mister na matagal na umanong nagbagong buhay.

-0-

Senior citizen patay matapos makuryente sa Norala, South Cotabato

Kinilala ni Norala Chief of Police, Major Bernie Faldas ang nasawing biktima na si Romeo Dordas, 63 years old at nakatira sa Barangay Sa Miguel, Norala, South Cotabato.

Ayon kay Faldas si Dordas na Presidente din ng Adventurist Irrigators Association ay nakita na lamang na walang ng buhay sa kanilang tanggapan sa kalapit na barangay ng BS Aquino ng maglalako ng isda. Hinala ni Faldas dalawang oras nang patay ang biktima nang ito ay matapuan.

Ayon kay Faldas, lumabas sa inisyal na pagsisiyasat ng mga pulis na ang nakapaang si Dordas ay maaring nakuryente. Ito ay matapos maapakan ang livewire habang inaayos ang electric motor ng water pump sa kanilang opisina. Kagunay nito, nananawagan naman si Faldas sa publiko na kung walang sapat na kaalaman, ipaayos na lamang sa mga eksperto ang mga sirang linya ng kuryente para sa kanilang kaligtasan

-0-

Pagaling ng dalawang COVID-19 patients sa South Cotabato kinumpirma ng Health Education and Promotions Officer ng DOH 12

Napagtagumpayan ng dalawang mga COVID-19 patient sa South Cotabato ang mahigit tatlong linggong pananatili sa isolation facility. Ito ay matapos magnegatibo sa virus sa ikalawang Polymerase Chain Reaction o PCR test.

Ayon kay Department of Health 12 Health Education and Promotion Officer Arjohn Gangoso ang unang gumaling sa COVID-19 ay ang 34 years old na si patient PH 19981 sa Koronadal City.

Habang ang pangalawa naman ay ang 29 years old na babae ding pasyente na si patient PH 23691 mula bayan ng Tantangan. Ayon kay Gangoso ang dalawa ay pawang mga Overseas Filipino Workers na may travel history sa Metro Manila. Dumating ang mga ito sa South Cotabato sakay ng sweeper flights na kinontrata ng provincial government noong May 29 at 30.

Ayon kay Gangoso sa ngayon ay anim na mga COVID-19 patient na ang gumaling sa South Cotabato at dalawamput apat naman sa buong region 12.

-0-

DA 12 naglaan ng mahigit 30 million para sa pagpapatupad ng kanilang Special Area for Agricultural Development Program sa North Cotabato

Katuparan ng kanilang pangako ang pagbigay ng Department of Agriculture 12 ng mahigit 31.1 million pesos na pondo para sa mga magsasaka ng North Cotabato. Ito ang ipinahayag ni North Cotabato Governor Nancy Catamco.

Gagamitin ang nasabing pondo sa pagpapatupad ng Special Area for Agricultural Development o SAAD Program ng DA. Mahigit 25 million pesos na bahagi nito ay ibibigay sa mga farmer organization. Ito ay upang magamit sa pagtatanim ng iba’t ibang mga produkto at pagaalaga ng mga hayop.

Habang ang mahigit 6.1 million pesos naman ay para sa may animnaraang mga magsasaka na apektado ng lindol sa mga bayan ng Makilala, Magpet at Kidapawan City. Ayon kay North Cotabato Provincial Agriculturist Sustines Balanag, layon nito na maibangon ng mga apektadong mga magsasaka ang kanilang kabuhayan na naperwisyo ng lindol.

Maliban sa cash assistance ang DA 12 ay nagbigay din ng isang libong packs ng sinigang seeds at may apatnalibong packs ng pinagbet seeds sa mga magsasaka ng North Cotabato. Ayon naman kay DA 12 Regional Executive Director Arlan Mangelen, layon nito na lalo pang maisulong ang urban agriculture sa rehiyon.

Binigyan diin ni Mangelen mananatiling prayordad ng Da ang food production para mapigilan ang tagutom ngayong mayroon pa ring pandemiya sa COVID-19. Sinabi naman ni DA 12 SAAD Focal Person Maimona Amil na abot na sa may 158 million pesos na halaga ng SAAD intervention ang naipatupad sa North Cotabato mula 2017 hanggang June 2019.