NDBC BIDA BALITA (July 15, 2020)

HEADLINES:

1.  Region 12, may walong bagong kaso ng COVID-19; apat naman sa BARMM

2.  OFW na lumabag sa health protocol sa Banga, South Cotabato posibleng makasuhan

3.  Bakbakan, sumiklab sa pagitan ng dalawang armed group sa Montawal, Maguindanao

4.  Bahay sa Pigcawayan, North Cotabato, nasunog, lalaki nasawi

5.  Mayor sa Mindanao, positibo sa COVID-19.

ANG DETALYE NG MGA BALITA

-0-

Local………………..

WALO ANG BAGONG KASO NG COVID-19 positive sa Soccsksargen region hanggang kagabi.

Anim sa mga pasyente ay mula SArangani habang isa sa North Cotabato at isa taga South Cotabato.

Lahat sila ay may travel history sa Maynila at sa iba pang lugar na mataas ang kaso ng coronavirus.

Sa situation report ng DOH-12, sinabi nito na abot na sa 110 ang total Covid positive patients sa rehiyon.

Abot naman sa 53 ang naka-recover na, kabilang ang pinakahuli na isang 29-year-old na taga Sultan Kudarat.

-0-

Local………………..

SA BANGSAMORO REGION, apat ang bagong kaso ng COVID-19 na naitala ng Ministry of Health.

Dahil dito, meron na ngayong 248 total confirmed cases at sa bilang na ito ay 142 ang nasa isolation center habang ang naka-recover ay abot nasa 100.

Anim na ang mga COVID positive na namatay.  Tatlo rito ay mula Lanao del Sur, dalawa sa Sulu at isa sa Basilan.

Lanao del Sur at Marawi ang nananatiling may pinakamaraming kaso na abot sa 134 habang ang Basilan at Lamitan City ay merong 74.

-0-

Local…

HINILING ni BARMM Interior Minister Naguib Sinarimbo sa lahat ng mga local officials ng rehiyon na huwag tanggihan ang mga umuuwing locally stranded individuals o LSI.

Sa isang pahayag, inamin ni Sinarimbo na nakarating sa kanya ang report na merong ilang mga mayors at governors na ayaw tanggapin ang mga umuuwig LSI sa takot na ang mga ito ay Covid-19 positive.

Kung hindi aniya tanggapin ang mga umuuwing LSI, hindi ito makakatulong sa pagsugpo ng coronavirus.

Idinagdag niya na kung aayawan ang mga LSI ng kanilang home-town officials, mas lalong hindi sila tatanggapin sa ibang lugar.

Mas makabubuti aniya na makipag-ugnayan sa Ministry of Health sakaling di na nila kayang tugunan ang mga umuuwing LSI.

Ayon pa kay Sinarimbo, magpapatayo pa ng dagdag na isolation facilities sa ibat ibang lugar ng BARMM.

-0-

Local …………………….

SAMANTALA, HINAMON Maguindanao Governor Bai Mariam Sangki-Mangudadatu ang lahat ng mga gubernador at local officials ng BARMM na magtulungan.

Ginawa ni Mangudadatu hamon kasunod ng pagdating ng mahigit 400 halos Locally Stranded Individuals na ngayon ay BARMM isolation facility sa Sultan Kudarat, Maguindanao.

Ang naturang mga LSIs ay parang bolang pinagpasa-pasahan.

Mula sa Maynila, pauwi sana sa Basilan Sulu at Tawi-Tawi o BASULTA pero sa Cagayan de Oro sila ibinaba.

Kinuha sila ng BARMM regional government at dinala sa Maguindanao mula Cagayan de Oro.

Sinabi ni Mangudadatu na hindi tama na tanggihan ng mga local officials ang kanilang mga constituents dahil obligasyon ng gobyerno ang kanilang kaligtasan at kapakanan.

-0-

Local………………..

Kasamang naabo sa nasunog nilang bahay ang isang 23 anyos na binata sa Barangay, Anick, Pigkawayan, North Cotabato kahapon.

Kinilala Barangay Anick Chairperson John Umadhay ang biktima na si Paulo Peñalosa.

Ayon sa kamag-anak ng nasawi, wala umanong kasama sa bahay ang biktima ng mangyari ang sunog.

Sa ngayun, inaalam pa ng BFP Pigkawayan ang posibleng pinagmulan ng sunog sa bahay ng biktima na yari sa light materials.

-0-

Local………………..

SUMIKLAB ang labanan sa pagitan ng dalawang armadong grupo sa Datu Montawal, Maguindanao.

Sinabi ni 6^th ID spokesperson Lt. Colonel Dingdong Atilano na sangkot sa labanan sa pagitan ng grupo ni Andy Montawal at MILF Commander Gafor.

Rido ang dahilan ng away, ayon kay Atilano.

Dalawa ang sugatan sa panig ng grupo ni MOntawal at wala sa panig ng MILF.

Nagtungo na rin sa lugar ang 90^th Infnatry Battalion, ayon kay Atilano.

Wala ring nai-ulat na evacuation.

-0-

Local..

DAHIL SA HIRAP NG BUHAY SA BUKID kasi patuloy ang military operation laban sa New Peoples Army, limang mga rebelde ang nagbalik loob sa pamahalaan sa pamamagitan ng 7th Infantry Battalion.

Ang mga sumuko sa programang ginawa sa Old Capitol, Barangay Kalawag II, Isulan, Sultan Kudarat ay mga kasapi ng Sub-Regional Committee-East Daguma Front at kinilalang sina Bobby Tayan, Billy Tayan, Untang Tayan, Ega Tayan, at Waning Tayan, pawang mga miembro ng tribung Manobo.

Isinuko nila ang isang Garand rifle, isang Carbine, isang Springfield sniper rifle, isang M16 A1 rifle, isang home-made M-79 grenade launcher at mga bala.

Sila ay tatanggap ng tulong pangkabuhayan kapalit ng kanilang isinukong mga armas.

-0-

local...

Nakahanda na ang Department of Education Cotabato Division hinggil sa magiging new normal ng mga mag-aaral ngayong pasukan sa kabila ng banta ng COVID-19.

Sinabi sa Radyo BIDA ni Division Information Officer Charlie Antipolo, sa ngayon mas pina-iigting pa ng kagawaran ang enrolment Information Campaign lalo na sa mga malalayong Barangay.

Nasa 83 percent na o katumbas ng higit sa 287,000 na mga mag-aaral ang nakapagpatala at target nilang makuha ang 340,000 na estudante sa buong Cotabato Division. Kaugnay nito, magsasagawa ng pagsasanay hindi lamang sa mga guro, supervisors at principal ang DepEd kabilang na rito ang mga magulang ng mga bata hinggil sa home based education tulad ng paggamit ng module at iba pang modality. V

Samantala, inihayag naman ni Kidapawan City Division School Superintendent Omar Obas na sa ngayon nasa nasa 98. 5 percent ang enrolment rate sa mga public school habang 45 percent naman sa private school. V

-0-

Hindi bababa sa dalawangpu na mga blood sample ng mga baboy ang ipinadala ng Provincial Veterinary Office Cotabato Province sa Regional Animal Diagnostic Laborarory na nakabase sa General Santos City dahil sa African Swine Fever.

Batay sa impormasyon na ipinahayag ni Provincial Veterinarian Dr. Rufino Suropia, negatibo sa ASF ang mga baboy na nasa Barangay Kinarum, Magcalaam at Tagbac na malapit sa dalawang Barangay na ASF infected areas sa bayan ng Magpet. Bilang pagwawasto din sa naunang report na inilabas ng Provincial Veterinary office hindi 112 kundi 123 ang nadepopulate na mga baboy na positibo sa ASF maliban rito ay wala namang naiulat na mga namamatay na baboy na kalapit na lugar sa bayan.

Siniguro naman ni Sorupia na makakatanggap ng ayuda mula sa Department of Agriculture ang mga apektadong hog raisers at magpapatupad ang tanggapan ng mahigpit na quarantine protocols sa mga provincial boundary checkpoints, kalakip na dito ang pagsasagawa ng mahigpit na monitoring sa iba’t-ibang bayan ng probinsya. 

Bilang pagtalima sa Executive Order no.76 series of 2020 na inilabas ni Governor Nancy Catamco agad na nagsagawa ang opisina ng OPVet ng pagpupulong at bumuo ng pangkat na siyang tututok sa nasabing krisis. Nanawagan din ito sa lahat na maging mahinahon at sumunod sa ASF quarantine protocols na itinakda ng Provincial at Municipal Veterinary Office.

-0-

Nagpositibo sa Coronavirus Disease o COVID-19 ang isang senior citizen na taga Matalam, North Cotabato.

Ayon kay incident commander Board Member Philbert Malaluan, siya ay 66 years old na may hypertension at diabetes mellitus. Noong July 09, naconfine sa isang ospital sa probinsya ang pasyente dahil sa mataas ang blood pressure pero inilipat siya sa isang private hospital sa Davao City. Noong July 11 inilipat naman ang pasyente sa Southern Philippines Medical Center o SPMC Davao City.

Agad na isinailalim sa swab testing ang pasyente matapos nakaranas ng pag-ubo at lagnat at batay sa resulta ng test kagabi na ipinalabas ng DOH positibo sa COVID-19 ang pasyente. Pinaniniwalaang posibleng nahawaan o hospital transmission ang pasyente sa Davao City.

Isinasagawa na ngayon ang contact tracing ang IPHO-Cotabato sa lahat na nakasalamuha ng nasabing pasyente. Dagdag pa ni Malaluan, ang Cotabato Province ang may pinakamababang kaso ng COVID-19 sa buong Soccksargen.

-0-

local...

Nagpasaklolo na ang mga residente ng Brgy Gli-gli at Bulod sa Pikit, North Cotabato sa mga matataas na opisyla ng pamahalaan na wakasan na ang tensyon sa na patuloy na numumuo sa kanilang lugar.

Sa pamamagitan ng joint resolution, hiniling ng dalawang mga barangay sa Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao, Cotabato Provincial Gov’t at 602nd Brigade ng Philippine Army na mamagitan na sa sigalot ng MILF at MNLF.

Bagaman at nakauwi na sa kanilang mga tahanan ang mga bakwit, nangangamba pa rin ang ilan sa mga ito sa dahil sa posibleng pagsiklab ng gulo sa dalawang magkalabang panig. Ayon kay Board Member Dulia Sultan, ilan kasi sa mga bakwit na mga lalaki ay umanib na sa armadong grupo at nag-armas na rin upang protektahan ang kanilang mga sarili at ari-arian.

Ito ngayon ang nais tugunan ng sanggunian at ng mga opisyal ng BARMM upang matapos na ang awayan na nagdulot ng pagkasunog ng mga bahay at paglikas ng libu-libong mga residente sa lugar.

Sa ngayon ayon pa kay Sultan, patuloy pa rin ang isinasagawang negosasyon sa grupo ni Kumander Jack Abas ng MILF kung saan hindi pa nakakaalis sa lugar ng Bulod at Gli-gli ang ilan sa mga tauhan nito. Nabatid na nagsiuwian na ang libu-libong mga bakwit matapos ang isinagawang send-off ceremony sa mga bakwit nitong mga nagdaang linggo

-0-

Pinagsasakal hanggang sa mapatay ng isang rape suspek ang isang ginang matapos nitong gahasain alas 5:00 ng hapon kahapon sa Purok 4, Katipunan, Mlang, Cotabato.

Kinilala ng Mlang PNP ang biktima na si Cherie Mae Martinez dela Cruz, 25-anyos, may asawa, housewife na residente ng nasabing lugar. Habang kinilala naman ang naarestong suspek na si Arnel Silvano Miñoza, 40-anyos, may asawa, magsasaka na residente ng Purok Avocado, Barangay Unica, Kidapawan, City

Ayon sa ulat ng PNP, pauwi na sana ang biktima habang dumadaan sa gilid ng sapa nang ito ang sinalubong ng suspek at dito na ginahasa at sinakal hanggang sa mapatay. Nakainom umano ang suspek nang ginawa nito ang krimen.

Kahapon din ay agad itong naaresto sa Brgy Onica sa Kidapawan City matapos itong ituro ng isa sa mga nakasaksi sa naturang karumal-dumal na krimen. Kulong na ngayon sa PNP custodial facility ang nasabing suspek at kakaharapin ang kasong isasampa laban sa kanya.

Inulila naman ng biktima ang kanyang asawa at tatlo nitong mga anak. 

-0-

Private employee patay sa shootout sa Polomolok, South Cotabato

Kinilala ng Polomolok PNP na pinamumunuan ni Police Lieutenant Colonel Alex Joe Orcajada ang nasawi umano sa shootout na si Renaco Tinoco alyas “Reynante Tinoco”, 37 years old, private employee. Si Tinoco ay napatay sa search warrant implementation ng mga pulis sa kanyang bahay sa Purok Lower Matin-ao, Barangay Silway Otso Polomolok, South Cotabato.

Nang makita ang paparating na mga pulis, tumakbo umano ang suspek sa loob ng kanilang bahay para kumuha ng armas. Sinalubong umano nito ng putok ng baril ang mga pulis na gumati naman sa kanya. Si Tinoco na nagtamo ng malubhang mga tama ng bala ng baril ay dead on arrival sa Polomolok Municipal Hospital.

Nakuha ng mga pulis sa bahay nito ang dalawamput isang pakete ng suspected shabu at drug paraphernalia. Narekober din ng mga ito sa lugar na pinangyarihan umano ng shootout ang isang 38 revolver at mga bala nito, at mga basyo ng 9mm na baril.

Ayon kay Orcada ang nasawing si Tinoco ay wanted sa mga kasong murder at paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act.

-0-

Pinagaaralan pa ng lokal na pamahalaan ng Banga, South Cotabato ang guidelines ng Inter-Agency Task Force o IATF. Ayon kay Banga Mayor Albert Palencia ito ay upang masamapahan ng reklamo ng LGU ang isang Overseas Filipino Worker o OFW.

Paliwanag ni Palencia hindi kasi tinapos ng 31 years old na repatriated OFW galing Kuwait ang kanyang 14-day home quarantine. Ang mas malala pa ayon kay Palencia, maliban sa paglabas ng bahay, nagpakasal pa umano ng nasabing OFW na dumating sa Sitio Awal, barangay Lamba Banga noong July 8. Ipinahayag ito ni Palencia matapos kumpirmahin ang pagpositibo nito sa COVID-19.

Para mapigilan ng pagkalat ng COVID-19 isinailalim sa limang araw na lockdown ng LGU ang buong Sitio ng Awal.

Layon din nito na mabigyan daan ang contact tracing ng mga health worker. Tiniyak din ni Palencia na mamimigay ng ayuda sa mga apektadong mamamayan ang Banga LGU. Sinabi ni Palencia na sa ngayon dalawamput anim pa lamang sa mga nakasalamuha ng COVID-19 patient ang na-trace ng mga health personnel ng Banga LGU.

Umapela naman si Palencia sa mga mamamayan ng Banga na huwag mabahala dahil sa ngayon ay nasa isolation facility na ang COVID-19 patient kasama ang kanyang mister at anak.

Kaugnay nito sinabi naman ni South Cotabato Governor Reynaldo Tamayo Jr. na dapat mabigyan ng leksyon ang mga mamamayan na lumabag sa COVID-19 protocol. Iginiit ng gobernador na sakali mang may magpositibo sa mga nakasalamuha ng COVID-19 patient sa Banga,magkakaroon na ng local transmission nito sa lalawigan. Kaya ayon kay Tamayo posibleng isailalim muli sa lockdown ang South Cotabato simula bukas.

-0-

Pulisiya may persons of interest na sa pagpatay kay Sto. Nino Mayor Pablo Matinong

May nakilala nang persons of interest sa pagpatay kay Sto. Nino, South Cotabato Mayor Pablo Matinong Jr. ang pulisiya. Kinumpirma ito ni Sto. Nino Chief of Police, Captain Ian Bagot. Gayunpaman, nilinaw ni Bagot na dapat maging maingat pa rin sa kanilang imbestigasyoon ang PNP.

Layon nito na matiyak maaresto ang totoong mga bumaril sa alkalde. Sinabi ni Bagot na isang lingo bago napaslang nakapagsabi pa si Matinong ng pagdating ng isang katao sa kanilang bahay na tila ikinabahala nito. Pero nang sumunod na araw ito ay binawi din ng alkalde dahil ito umano ay may kaugnayan lamang sa negosyo.

Naniniwala si Bagot na maaring may matinding galit sa alkalde ang mga salarin. Paliwanag ni Bagot, tiniyak ng mga salarin na patay na ang alkalde bago tumakas. Matatandaan na si Mayor Matinong ay binaril ng riding tandem suspects habang nag-iinspeksyon sa road construction project sa Purok Libertad, Barangay Poblacion Sto. Nino noong Byernes.

-0-

local..

Naglaan ng 4.5 million pesos para sa relocation site ng mga mamamayan nito na nakatira sa mga lugar na mapanganib sa kalamidad ang provincial government ng Sarangani.

Ayon kay Provincial Disaster Risk Reduction and Mangement Officer Rene Punzalan, pinoproseso na nila ang pag-release ng nasabing pondo na abrupado na ng Sangguniang Panlalawigan.

Sinabi ni Punzalan na mahigit tatlong milyong piso sa pondo ay gagamitin sa pagtatayo ng animnapung mga bahay sa bayan ng Alabel. Ito ay para sa mga mamamayan na apektado ng tension cracks sa Sitio Lilab, Barangay Pagasa noong nakaraang taon.

Matatandaan na ipinagutos ng lokal na pamahalaan ang force evacuation ng mahigit 250 indibiwal matapos ideklara ng mines ang geosciences bureau na hindi na ito ligtas sa mga mamamayan. Sinabi ni Punzalan na nangako si Governor Steve Chiongbian Solon na ipatatayo ang mga bahay sa relocation site sa pamamagitan ng kanilang Sulong Kaligtasan Program.

Dinagdag din ni Punzalan na aprubado rin ng SP ang 1.5 million pesos na pondo para sa pagbili ng relocation site sa Barangay Lomuyon sa bayan ng Kiamba. Ito ay para naman sa mga mamamayan na nakatira sa landslide at flashflood prone areas sa nasabing barangay.

-0-

Namigay ng mga gamit pansaka at iba pang agricultural input sa mga magsasaka ng North Cotabato ang Department of Agriculture 12. Isinagawa ang pamimigay ng mga ito sa Amas Research and Experiment Station ng ahensya sa Barangay Amas, Kidapawan City.

Pinagunahan naman ito ni DA 12 Regional Executive Director Arlan Mangelen. Ito ay bilang pagpapatupad ng Special Area for Agricultural Development o SAAD program ng DA. Kabilang sa mga natanggap ng mga magsasakang SAAD beneficiary sa North Cotabato ang mga knapsack sprayer, abono at upland rice seeds.

Ang mga ito ay nagkakahalaga ng mahigit labinisang milyong piso. Kaugnay nito, sinabi ni Mangelen na darating ang araw na hindi na napabilang sa isa sa pinakamahihirap na lalawigan ang North Cotabato. Pinasalamatan din nito ang hindi matatawarang nagawa ng mga magsasaka at mangigisda sa lalawigan para matiyak ang pagkakaroon ng sapat na supply ng pagkain sa rehiyon.

Ito ay sa kabila ng krisis dulot ng COVID-19 pandemic. Ipinaliwanag din ni Mangelen sa mga magsasaka na kapag patuloy na suportahan ng mga ito ang mga programa ng DA, tinutulungan din ng mga ito na makabangon sa pandemya ang kanilang mga kababayan.

Kaugnay nito, sinabi naman ni North Cotabato Provincial League of Municipalities Agriculturist President James Dulay na malaking tulong sa mga magsasaka ang SAAD program ng DA. Sa katunayan ayon kay Dulay dahil dito unti-unti nang nakikilala sa pag-export ng de kalidad na saging ang “Ang Arakan Organic Bongulan Growers Association.”

Ayon kay Dulay ang kanilang asosasyon ay nagpapadala ng mahigit isang metrikong toneladang saging sa Japan kada lingo.

-0-

NATIONAL NEWS………………….

NAKATAKDANG MAG HOUSE-TO-HOUSE operation ang mga police upang hanapin ang mga COVID-19 patient na nasa loob lang ng kanilang mga bahay upang ilipat sila sa mga isolation facility sa buong bansa.

Sinabi ni Interior and Local Government Secretary Eduardo Año na bahagi ito ng PNP “anti-Tambay” campaign upang makatulong sa pagsugpo ng coroanvirus hanggang barangay level.

Ngayong araw sisimulan ang house to house operations dahil batid ng national government na maraming mga suspect at confirmed COVID-19 patients na nagtatago at ayaw magpagamot.

Delikado ito dahil mas mataas ang posibilidad na makahara siya ng kanyang mga kamag-anak at mahal sa buhay.

Hiling ni Ano sa mamamayan na kung meron silang kapitbahay na nagtatago at posibleng COVID-19 positive na agad mag report sa PNP.

NDBC NATIONAL EXPRESS BALITA

Ø Paninindigan ng US laban sa China, pinapurihan ni Senate Pres. Tito Sotto.  Sabi kasi ng Amerika, walang basehan ang claim ng China na kanila ang South China Sea o West Philippine Sea.

Ø UMAABOT NA SA 50,000 OVERSEAS Filipino workers ang natulungang makauwi ng national government mula Marso hanggang June 30.  Ayon ito sa Dept of Foreign Affairs.

Ø P. DUTERTE, umaasa na din a mauulit pa ang nangyaring pagpatay ng mga police sa mga sundalo sa Jolo.  Tiniyak niya na iiral ang hustisya sa naturang pangyayari at mapaparusahan ang may kasalanan.

Ø TALAGANG AYAW BUMABA.  Bilang ng mga positibo sa COVID-19 sa buong bansa abot na sa 56,259. Kahapon lang, merong 2,124 new cases ang naitala ng DOH.

-0-

ABROAD: 

NAGPOSTIBO sa Covid 19 ang mga gurong naghahati sa iisang summer classroom sa Hayden Winkelman School District, sa Arizona, USA.

Ayon pa sa report, nasawi ang isa sa mga ito na kinilalang si Kimberley Chavez Lopez Byrd, 61 years old Kaya naman patuloy ang ginagawang contact tracing ngayon sa mga nakasalamuha ng mga naturang guro

Sa iba pang balita, ipinatupad na ng US ang death penalty sa unang pagkakataon matapos ang 17 taon. Isinagawa nila ito sa pamamagitan ng pagbitay kay Daniel Lewis Lee na isang US muderer.

Bagamat marami ang kumokontra sa lethal injections dahil sa masyado itong brutal ay nagdesisyon ang US Supreme Court na ituloy ang pagbibitay kay Lee gamit ang lethal injection sa Indiana. Pinatawan ng life-sentence si Lee matapos ang pagpatay sa tatlong magkakamag-anak sa Arkansas noong 1996.

-0-

SPORTS...

Mahigpit ang pagpapatupad ng patakaran ng NBA — mula sa testing hanggang sa pangangalaga sa mga kagamitan — bagay na magandang halimbawang posibleng tularan ng mga koponan sa PBA na nakatakdang magbalik-ensayo sa mga susunod na araw.

Mayroong regular na COVID-19 testing habang nananatili sa loob ng Walt Disney World sa Orlando, Florida na magsisilbing quarantine environment o mas kilala sa tawag na “bubble” ng lahat ng NBA teams.

Lalarga ang training camps hanggang sa July 29 habang magsisimula ang pagbabalik-aksiyon ng NBA sa July 30.