NDBC BIDA BALITA (April 25, 2023)

HEADLINES

1   MGA BAKWET SA Datu Saudi Ampatuan na lumikas dahil sa giyera ng mga MILF groups, pwede na daw umuwi, sabi ng provincial disaster officer

2   SUSPECTS SA pamamaril sa Lutayan, Sultan Kudarat, naaresto ng PNP, nakunan pa ng granada

3   TULONG ng mga LGU para mapanatiling malaria-free ang South Cotabato, hiniling ng IPHO

4   DOT 12 regional director hinamon ang mga LGU na i-reposition ang mga tourism products para mas makabawi pa sa epekto ng COVID-19 pandemic

5   BIYAHE ng RORO mula Polloc Port patungong Basilan, magsisimula na ngayon, connectivity at paglakas ng ekonomiya, inaasahan

6   HIGIT P10-M na halaga ng investment natangay ng isang OFW na taga Kidapawan; mga agents at kaanak nito may death threats

7   BAGONG chapel sa NDMC Midsayap, pinasinayaan kahapon, Archbishop emeritus Cardinal Quevedo, nanguna sa blessing

8   OIL price rollback, ipinatupad na kanina ng mga oil company

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

Local…

SINUSPENDE NGAYONG ARAW ni Cotabato City Mayor Bruce Matabalao ang pasok sa lahat ng antas ng paaralan, pribado man o pampubliko dahil sa pagbahag dulot ng magdamag na buhos ng malakas na ulan.

Aniya, tulad ng mga nakaraang suspension of classes na ating idineklara, inaasahan na magkakaroon ng remedial o make-up classes sa mga paaralan.

-0-

LOCAL…

MULI NA NAMANG DUMAMI ANG NAHAWAAN ng COVID-19 sa Region 12 at sa Bangsamoro region.

As of yesterday, 20 ang bagong kaso ng COVID infection sa Soccsksargen region kung saan pinakamarami ang South Cotabato, kabilang ang 5 na taga Koronadal.

May 13 ang gumaling at walang iniulat na nasawi.

Sa BARMM, may 18 bagong kaso at 15 dito ay mula Lanao del Sur at Marawi City at tatlo sa Cotabato City.

Dalawa naman ang iniulat na nasawi at may 29 ang gumaling.

Payo ng mga health providers sa lahat, magpabooster shots kung di pa nakatanggap nito upang may panlaban sakaling kumalat uli ang sakit.

-0-

Local…

PINASINAYAAN kahapon ang Notre Dame Chapel sa loob ng Notre Dame of Midsayap College.

Si Cotabato Archbishop emeritus Orlando Cardinal Quevedo, OMI, DD ang nanguna sa banal na misa at pagbendesyon ng kapilya sa loob ng kauna-unahang Notre Dame school sa bansa at sa Asia.

Sa kanyang homily, sinabi ni Archbishop Quevedo na napakaganda ng architecture at design ng chapel.

Ang design nito ay nagpaalala ng imahe ng Divine Mercy.

Dumalo sa okasyon ang ibat ibang mga brother at pari ng Oblates of Mary Immaculate, kabilang ang mga jubilarians na nagdiwang ng kabilang presbyteral ordination.

-0-

Local…

Emergency Operation Center, activated na sa anumang insidente sa limang araw limang araw na SRAA meet sa Kidapawan City

Mobilized na ang incident command center ng Kidapawan City sa 5-day Soccksargen Regional Athletic Association o SRAA meet na sa unang pagkakataon isasagawa sa lungsod.

Sinabi ni Information Officer Psalmer Bernalte, kahapon sa opening ay completo ng dumating ang abot sa higit 6,000 na mga delegado sa lungsod mula sa ibat-ibang probinsya ng rehiyon.

Samantala, humingi ito ng paumanhin dahil nitong weekend may ilang sasakyan ang naapektuhan dahil sa pagbayo ng malakas na hangin at ulan.

May mitigasyon naman bilang parte ng kanilang paghahanda ang LGU katulad ng sapat na tubig, kuryente at kung may interruption ay mayroon namang alternative power supply lalo na sa mga playing venues.

-0-

Local…

Health Officials sa Kidapawan City, ipinanawagan pa rin ang pagpapalakas ng mga mag-aaral sa kampanya laban sa COVID-19 at iba pang health protocols ngayong pagsisimula ng SRAA meet

Bago nagsimula ang SOCCSKSARGEN Regional Athletic Association o SRAA Meet 2023 ay kumpleto ng naipamahagi ng City Government of Kidapawan ang mga kinakailangang hygiene kits para sa mga delegado ng pinakamalaking palaro o sports event sa bong rehiyon.

Ito ay upang masiguro ang kaligtasan ng mga manlalaro laban sa sakit at mapanatili ang maayos na kalusugan.

Sa harap na rin ito ng napaulat na pagtaas ng kaso ng COVID-19 sa iba’t-ibang bahagi ng bansa at ang panawagan ng mga health officials na palakasin muli ang kampanya laban sa naturang sakit at iba pang karamdaman.

Maliban pa ito sa mga washing areas na matatagpuan sa bawat paaralan at dagdag pa ang mga alcohol at sanitizer na gagamitin ng mga manlalaro at iba pang kalahok.

Nasa 13 ang mga billeting quarters na tutuluyan ng mga delegado (athletes and technical officials) kung saan tutuloy ang 9 na mga delegado mula sa iba’t-ibang lalawigan ng SOCCSKSARGEN o Region 12 na una ng nabigyan ng mga kinakailangang hygiene kits.

Samantala, tuloy-tuloy naman ang ocular inspection ng bawat sports o playing venues ganundin ang mga billeting quarters upang matiyak na magiging maayos at matiwasay ang pagsasagawa ng SRAA 2023.

Ito ang kauna-unahang pagkakataon na maging host ng SRAA ang Kidapawan City kung kaya’t todo ang naging preparasyon ng lungsod sa 5-day SRAA mula April 24-28, 2023 na siya namang pinakamalaki at pinaka-aantabayanang sports event sa buong SOCCSKSARGEN o Region 12

-0-

Local..

Higit 6,000 delegates mula sa ibat-ibang Division sa Soccksargen, mainit na tinanggap ng Kidapawan City sa pagbubukas ng SRAA Meet 2023 kahapon

Kasing init ng panahon ang pagtanggap ng Kidapawan City sa mga delegado na galing sa ibat-ibang Division sa Soccksargen sa opening program ng SRAA Meet 2023 kahapon.

Nasa higit 6,000 na mga mag-aaral ang present at magpapakita ng kanilang galing sa ibat-ibang laro simula ngayong araw.

Sa mensahe ni Mayor Paolo Evangelista sa lahat ng mga manlalaro, “take care of each other”, Dagdag pa and I quote “When your competitor falls down, pick her/him up” bilang pagpapakita ng camaraderie. Anya pa, lahat ng mga nakaabot ng SRAA ay wala ng tao dahil lahat panalo na.

Liban pa, dapat rin na pangalagaan ang kapaigiran, gagamiting classroom at iba pa na maging responsable simpleng basura pagpapakita rin ng pagmamahal sa kalikasan.

Pinasalamatan rin ni Cotabato Governor ang LGU sa pagtanggap ng mga delegado at sa kauna-unahang pagkakataon ang Kidapawan City ang host sa aktibidad.

-0-

Local…

Tractor helper patay nang makuryente sa Tampakan, South Cotabato

Patay ang tractor helper ng isang Banana company matapos makuryente sa Tampakan, South Cotabato.

Kinilala ng Tampakan PNP na pinamumunuan ni Major Roel Parreno ang biktima na si Jerry De Pelongca, 42 anyos.

Lumabas sa imbestigasyon ng mga pulis na nasagi ng tractor boom spray truck na sinakyan ni De Pelongca ang linya ng SOCOTECO sa Barangay Kipalbig, Tampakan.

Iyo ay habang patungo sa pinagtatrabahuhang Banana Plantation sa nasabing lugar.

Nang bumaba ang biktima para tingnan  ang nangyari, nahawakan nito ang metal portion ng boom spray truck na naging sanhi para siya makuryente.

Ang insidente ay nasaksikan mismo ng driver ng truck na si Rolando Manangan na agad namang nagreport sa kanilang supervisor.

Ang biktimang si De Pelongca  na dinala ng ambulansya ng Tampakan LGU ay dead on arrival sa South Cotabato provincial hospital sa Koronadal.

-0-

Local…

Tricycle driver na may dalang higit sa P170,000 na illegal drugs inaresto ng mga pulis sa Tupi, South Cotabato

Inihahanda na ng pulisiya ang kasaong paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act laban sa tricycle driver na naaresto sa kanilang anti-illegal drug operation sa Tupi, South Cotabato.

Kinilala ng Tupi PNP na pinamumunuan ni Pol. Major JS Pedrosa ang drug suspect na si Hermie Opillo, alyas Toto, 44 anyos, nakatira sa Barangay Poblacion, Banga.

Si Opillo ay inaresto ng joint team ng PRO 12, South Cotabato PNP, at Tupi PNP sa Poblacion Tupi.

Ito ay matapos magbenta ng isang schet ng iligal na droga sa police operative na nagkunwaring buyer.

Narekober pa ng mga pulis kay Opillo ang limang medium sachet ng suspected shabu na nagkakahalaga ng higit sa P170,000; at One thousand-peso bill marked money na ginammit sa kanilang drug buy-bust operation.

Ayon naman kay PRO 12 Regional Director Brig. General Jimili Macaraeg, ang pagkakahuli kay Opillo ay resulta ng pinalakas na kampanya kontra iligal na droga ng PNP.

Tiniyak din ng nasabing police official ang pagpapaigting pa ng kanilang mga programa kontra iligal na droga para mailigtas sa masamang epekto nito ang mga mamamayan sa rehiyon.

-0-

Local…

Dalawang suspek sa pagbaril sa isang magsasaka, inaresto ng mga otoridad sa Lutayan, Sultan Kudarat

Inaalam  pa ng PNP kung may kinabibilangang  armadong grupo ang inaresto nilang dalawang suspek  sa insidente ng pamamaril sa Lutayan, Sultan Kudarat.

Kinilala ni Lutayan Chief of Police Major Leonel Delasan ang mga ito na sina Alamin Naway 29 anyos at Basir Naway, 23 anyos.

Ayon kay Delasan ang mga suspek na pawang mga taga Sumakubay, General Salipada K Pendatun, Maguindanal del Sur ay nahuli ng mga pulis at army sa Purok Macasayon, Tamnag, Lutayan.

Sila ang itinuturong bumaril sa nakaligtas na magsasaka na si Madz Said Lumupog, sa labas ng bahay nito sa nasabing barangay noong Abril 20.

Ayon kay Delasan maliban sa attempted homicide at grave threat madadagdagan pa ang kasong isasampa nila sa mga suspek.

Ito ay matapos makumpiskahan ng 45 pistol, Granada, at may P1,000 na halaga ng iligal na droga.

Ayon ay Delasan sa ngayon ay pinalakas din ng PNP ang kanilang patrol operation sa pakikipagtulungan sa mga barangay officials at Barangay Peace Keeping Action Team.

Ito ay para mapanatili ang katiwasayan sa Lutayan.

-0-

Local…

DOT 12 regional director hinamon ang mga LGU na i-reposition ang mga tourism products para mas makabawi pa sa epekto ng  COVID-19 pandemic

Tinamaan man ng matindi nagbukas pa rin ng bagong oportunidad sa turismo ng South Cotabato at karatig lugar ang COVID-19 pandemic.

Ito ay ayon kay Department of Tourism o DOT 12 Regional Director Nelia Arina.

Kaya ayon kay Arina malaking pagsubok ngayon sa South Cotabato at maging iba pang LGU sa region 12 kung papaano i-reposition ang kanilang mga tourist destination.

Ayon kay Arina sa ngayon kasi ay nanatili pa rin sa recovery stage ang tourism industry ng rehiyon kaya hamon din sa mga LGU kung papaano yakapin ang bagong mga tourism products.

Ipinunto ni Arina na  kumpara sa ibang mga lugar sa bansa mas mabuti ang repositioning ngayon ng turismo sa South Cotabato.

Sa katunayan ayon kay Arina ang lalawigan ay napiling host ng national meeting ng mga regional directors ng DOT sa huling quarter ng 2023.

Ayon kay Arina naniniwala kasi sila na handa para sa nasabing aktibidad ang lalawigan.

-0-

Local…

Tulong ng mga LGU para mapanatiling  malaria-free ang South Cotabato hiniling ng IPHO

Idineklara ng World Health Organization o WHO  na malaria free ang South Cotabato pitong taon na ang nakalipas.

Pero ayon kay provincial Mosquito Borne-disease coordinator Jose Barroquillo Jr. hindi pa rin maaring maging kampante ang publiko.

Ayon kay Barroquillo, malaki pa rin kasi ang posibilidad na muling tumama ang Malaria sa South Cotabato.

Paliwanag nito, maari kasing magdala ng malaria sa lalawigan ang mga uuwing OFW mula sa Africa at Papaua New Guinew, mga lugar kung saan maraming mga kaso ng Malaria.

Kaya ayon kay Barroquillo para mapigilan ang Malaria outbreak, kailangan na mamonitor ang mga OFW galing sa nasabing mga bansa sa tulong ng mga LGU.

Voice Clip…si South Cotabato provincial Mosquito Borne-disease coordinator Jose Barroquillo.

Idineklara ng WHO na Malaria Free ang South Cotabato noong July 27,2017 na una sa SOCCKSARGEN region.

Ito ayon kay Barroquillo ay malaking tagumpay ng lalawigan na dapat mapanatili.

-0-

Local..

BIYAHENG RORO mula POlloc Port sa Maguindanao Norte at Cotabato City patungong Basilan, ilulunsad ngayon.

MAS MADALI na ngayon ang byahe mula Cotabato City patungong Basilan dahil bubuksan na ngayong araw ang biyahe ng Roll On/Roll Off o RORO vessel.

Ayon sa Bangsamoro Maritime Industry Authority o BMARINA, ang ruta ay mula Polloc Port, Parang, Maguindanao del Norte at Cotabato City Port patungong Lamitan Port, Basilan at vice-versa. Walong oras ang biyahe ng barko.

Sinabi ni Ministry of Transportation and Communications Minister Atty. Paisalin Tago na malaki ang maitutulong ng bagong shipping route sa economic activities ng Maguindanao at Basilan.

Bago nito ay malaki ang naging papel ng BARMM government, MOTC, Mindanao Development Authority o MINDA kabilang na ang University of the Philippines Public Administration Research and Extension Services Foundation, Inc. o UPPAF sa pamamagitan ng USAID Regulatory Reform Support Program for National Development o RESPOND Project.

Sila kasi ang tumutulong sa pagbibigay ng technical assistance sa iba’t-ibang mga proyekto ng gobyerno.

Sinabi ni UP Public Admin Foundation Chief of Party Enrico Basilio, na ang network connectivity mula island province gaya ng Basilan, Sulu at Tawi-tawi o BASULTA patungong mainland provinces mahalaga para mas madali ang palitan ng kanilang mga pangunahing produkto.

-0-

Local..

Mga pamilyang nagsilikas dahil bakbakan ng dalawang MOFO Fronts sa Maguindanao del Sur maari ng bumalik sa kanilang mga bahay ayon sa PDRRM

MAY GO SIGNAL NA na mula sa militar para bumalik sa kani-kanilang mga bahay ang mga bakwit mula sa tatlong mga bayan sa Maguindanao del Sur matapos na lumikas dahil sa bakbakan ng dalawang MILF Groups nitong weekend sa  Brgy. Dapiawan, Datu Saudi, Ampatuan.

Sa panayam kay Maguindanao Sur PDRRM Head, AMir Jehad Ambolodto, siniguro ng militar na hindi na muli sisiklab ang gulo at maari ng bumalik ang mga nagsilikas na pamilya matapos pumagitna ang MILF at CCCH para mapag-ayos ang naglalabang grupo.

Bukod sa bayan ng Datu Saudi Ampatuan, may mga lumikas din sa mga kalapit na bayan ng Datu Salido at Shariff Saydona Mustapha.

Kinumpirma din ni Ambolodto na isa ang sugatan matapos tamaan ng ligaw na bala dahil sa bakbakan. Inaasahang ngayong araw ay makaka-uwi na lahat ng mga bakwit mula sa ibat-ibang evacuation centers na nauna naring binigyan ng tulong ng provincial government.

-0-

Local…

Higit 60 law violators, arestado sa regionwide operation ng PNP BARMM, kabilang sa mga naaresto ay lumabag sa illegal gambling

ANG MGA NAARESTO ay kinabibilangan ng wanted persons, drug pushers, mga nagdadala ng di-lisensyadong baril, sangkot sa illegal logging at illegal gambling.

Sa weekly report ng Police Regional Office Bangsamoro Autonomous Region o PRO BAR sa pangunguna ni regional director Brig. Gen. Allan Nobleza, lumabas na sa 67 na naaresto sa regionwide Simultaneous Anti Criminality Law Enforcement Operations o SACLEO ay 11 na mga drug suspek.

Sa pagpapatuloy ng Oplan Balik Boga o balik baril program ng PNP, isa ang naaresto dahil sa pagdadala ng hindi lisensyadong baril kung saan labing siyam na iba't ibang uri ng baril ang nakumpiska.

Dahil naman sa pinalakas na man-hunt operation ng PNP, limang mga wanted persons ang naaresto sa rehiyon.

34 naman ang naaresto sa illegal gambling o pagsusugal habang tatlo ang inaresto sa paglabag sa checkpoint operation.

Samantala, kabilang sa accomplishments ng PRO-BAR ay ang anti-human trafficking campaign kung saan pitong indibidwal ang narescue sa Bongao, Tawi-Tawi.

Dahil dito, tiniyak ni Nobleza na mapapanagot sa batas ang lahat ng sangkot sa illegal na gawain sa BARMM region.

Aniya, ang kanilang pagsisikap na mapanagot ang mga kriminal ay hudyat ng mapayapa, ligtas at tahimik na barangay and SK elections sa October 2023.

-0-

Local…

MAS MARAMING government intervention ang aasahan ng mga nakatira sa barangays na ngayon ay sakop ng BARMM at tinatawag na Special Geographic Area.

Ang mga dating underdeveloped na mga barangays ng North Cotabato na bahagi na ngayon ng Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao (BARMM) ay mas maraming matatanggap na proyekto direktra mula sa autonomous regional government.

Sinabi ito ni BARMM Chief Ahod Ebrahim sa kanyang pagsasalita sa ceremonial turnover ng farm machineries para sa mga magsasaka ng ilan sa 63 villages ng SGA

Aniya, nasa bentahe o nasa advantage ang SGA barangays ngayong sakop sila ng BARMM kaysa nanatili sila sa kanilang mother municipality or province.